Không cần nhòm phía dưới, bạn vẫn biết được giới tính của mèo cưng bằng màu sắc đấy

Màu sắc của mèo gần như liên quan tới giới tính

Theo lời tiến sĩ Robert Grahn, chuyên gia phân tích pháp y tại phòng thí nghiệm di truyền học thú ý ở Đại học California tại Davis, thì màu lông của mèo cưng gần như liên quan tới giới tính của chúng. Gợi nhắc một tí về môn Sinh học ở trường phổ thông, động vật có vú phân chia giới tính bởi hai nhiễm sắc thể, XX cho con cái và XY cho con đực. Tuy nhiên, số lượng nhiễm sắc thể thêm vào thì phụ thuộc rất lớn vào đặc trưng từng loài.

Grahn nói:"Những nhiễm sắc thể khác mang bộ gien ảnh hưởng đến màu tóc, hình dáng, chiều cao,... Vì các gien giới tính và màu lông nằm trên các nhiễm sắc thể khác nhau, chúng được di truyền độc lập với nhau. Vì vậy, màu lông không hề liên quan tới giới tính, ngoại trừ mèo và hamster."

Sau nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học rút ra kết luận rằng hầu hết mèo tam thể là "nàng" còn màu cam thì ắt hẳn là một "chàng". Tuy nhiên, tự nhiên không hề tuân theo một quy luật cố định nào cả nên vẫn còn một tỷ lệ mèo nhỏ không giống với kết luận trên.

Theo lời tiến sĩ Jerold Bell - phó giáo sư về di truyền học tại Trường Thú y Cummings thuộc Đại học Tufts ở North Grafton, Massachusetts - thì dù là tam thể, đồi mồi, cam, đen, nâu hay xám thì lông mèo đều xuất phát từ hai màu cơ bản là đen và đỏ. Những màu sắc này có thể biến đổi thành các sắc thái khác như chocolate, vàng nâu, hoa cà, xanh dương và vàng. Còn đỏ, được định hình bởi gien cam, thì có thể biến thành màu kem. Gien cam và đen này được chứa đựng bên trong nhiễm sắc thể X. Chúng là 2 biến dị của cùng một gien trên nhiễm sắc thể. Điều đó có nghĩa là nhiễm sắc thể X chỉ có thể mang gien cam hoặc đen mà thôi.

"Một biến dị sẽ tạo ra màu da cam. Biến dị này sẽ đánh bật tất cả các màu khác, ngoại trừ trắng. Biến dị còn lại sẽ biểu thị những màu-không-phải-cam (thường mà đen)." - Tiến sĩ Susan Konecny, giám đốc y tế trung tâm hỗ trợ động vật ở Kanab, Utah.

Con đực chỉ có một nhiễm sắc thể X nên chỉ có thể có màu đen hoặc cam (hoặc một số biến thể màu khác tùy vị trí gien) nhưng không thể có cả hai. Con cái có 2 nhiễm sắc thể X nên có thể có cả đen lẫn cam trên cơ thể.

Tất cả mèo cam đều là anh chàng?

Khoảng 81% số mèo cam là một anh chàng. Một nàng mèo có màu cam khi và chỉ khi mang cả hai gien cam trên hai nhiễm sắc thể X. Vì tỉ lệ của gien cam thấp hơn nhiều so với gien đen trên loài mèo nên tỉ lệ một nàng mèo sở hữu hai nhiễm sắc thể cam càng bé hơn nữa. Do đó, tỉ lệ mèo cam là cô nàng rất hiếm gặp.

Điều này ảnh hưởng ra sao tới thế hệ con cái? Nếu một nàng mèo có màu cam, tất cả con trai sẽ có màu cam bất chấp màu lông của mèo bố. Nếu nàng mèo là đồi mồi (tổ hợp đen, trắng và cam) thì một nửa con trai có màu cam, nửa còn lại màu đen. Để kiếm một nàng mèo con màu cam, cả bố và mẹ phải có màu cam. Nếu mèo mẹ là đồi mồi còn mèo bố màu cam thì nửa số con gái sẽ có màu cam.

Tất cả mèo tam thể đều là cô nàng?

Mèo tam thể có màu sắc giống với mèo đồi mồi - trắng, cam và đen kết hợp. Theo tiến sĩ Bell, tỉ lệ mèo đực có màu tam thể ít hơn 1/1000. Điều này được lý giải bởi việc dư ra một nhiễm sắc thể X ở mèo cái. Để một bé mèo có màu tam thể hay đồi mồi thì nó buộc phải có hai nhiễm sắc thể X, một mang gien cam và cái còn lại mang gien đen. Vậy tại sao vẫn có những chàng mèo tam thể?

Theo tiến sĩ Bell thì đây là sự đột biến tế bào da trong quá trình hình thành phôi. Trong lịch sử, gien lông cam chính là đột biến của gien lông đen. Đôi khi chúng ta sẽ thấy sự "tiến hóa ngược" này trong quá trình tạo phôi khiến gien lông cam biến thành gien lông đen. Nếu sự đột biến này xảy ra sớm trong quá trình tạo phôi, chàng mèo sẽ là tam thể. Nếu sự đột biến này diễn ra trễ thì chàng ta sẽ có một "miếng vá" màu đen trên bộ lông cam. Tuy nhiên, đây chỉ là sự đột biến trên màu lông và mèo ta vẫn tính là gien cam trong quá trình sinh sản.

Một hiện tượng khác hiếm gặp hơn là sự kết hợp giữa hai phôi thai trong tử cung. Những con này sẽ trở thành hai con mèo khác nhau nếu chúng vẫn tách rời, nhưng vì đã hợp nhất, chúng trở thành một con mèo với hai bộ tế bào riêng biệt có chứa các bộ nhiễm sắc thể khác nhau. Nếu một trong những trứng được thụ tinh cho một con mèo màu cam, và một cho một con mèo đen, bạn có thể tìm thấy số lượng bằng nhau của gien đen và cam trong một con mèo đực.

Lý do ít phổ biến nhất khiến các chàng mèo tam thể tồn tại, đó là do trứng "không bình thường" hoặc tinh trùng sản sinh trứng thụ tinh với một nhiễm sắc thể giới tính thêm. Vì vậy, thay vì có XY, loại mèo này sẽ có XXY. Loại mèo này sẽ là con đực ngoài, nhưng không thể sinh sản. Nếu một nhiễm sắc thể X mang gien đen và cái còn lại gien cam thì chàng ta là tam thể.