Một số loại thực phẩm giúp chống nắng tự nhiên mà hiệu quả, bạn có biết chưa?

Thời tiết nắng nóng khiến bạn nhanh chóng sắm sửa thêm kính râm, mua áo quần dày và kem chống nắng,… Tuy nhiên, đó chỉ là những biện pháp bảo vệ bên ngoài. Nếu muốn tạo nên một lá chắn toàn diện cho cơ thể thì ý kiến hay là bạn nên bổ sung thêm các loại thực phẩm trữ sẵn trong tủ lạnh gia đình để gìn giữ một làn da trẻ trung và khỏe mạnh.

“Có những thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày có thể giúp làn da gia tăng khả năng chống chọi với ánh nắng mặt trời.” – Tiến sĩ Patricia Farris, bác sĩ da liễu và thành viên của Học viện da liễu Hoa Kỳ

Về mặt bảo vệ bản thân khỏi những tác hại của ánh nắng, chống nắng là biện pháp hết sức quan trọng và cần thiết. Những điều mà người ta thường hay làm là bôi kem chống nắng có chỉ số SPF ít nhất là 30, đeo kính râm và mũ. Ngoài ra, theo tác giả của cuốn sách "Glow: The Dermatologist's Guide to a Whole Foods Younger Skin Diet." - tiến sĩ Rajani Katta cho biết:

“ Chế độ ăn cũng đóng góp một phần rất quan trọng bởi các thành phần có trong các loại thực phẩm khác nhau mà bạn tiêu thụ đều có từng tác dụng bảo vệ riêng biệt.”

Chất chống oxy hóa – “kem chống nắng có thể ăn được”

Có rất nhiều cách mà thực phẩm ảnh hưởng đến làn da của bạn, ngăn cản việc hình thành nếp nhăn, cháy nắng và ung thư da. Hầu hết các chất chống oxy hóa, hợp chất chống lão hóa có trong thực phẩm giúp bảo vệ làn da khỏi các tổn thương thường hoạt động theo những cách khác nhau. Ví dụ, carotenoids là tập hợp các chất chống oxy hóa tạo sắc tố màu cam - đỏ cho các loại trái cây và rau quả như lycopene, lutein hay beta carotene. Carotenoids cùng với polyphenol như ECCG có trong trà xanh, resveratrol trong nho đỏ và axit ellagic trong các loại quả mọng có khả năng chống nắng tự nhiên.

Carotenoids và polyphenol khi được hấp thụ vào cơ thể sẽ tích tụ dưới da, hấp thụ ánh sáng mặt trời ở các bước sóng khác nhau. Cùng với các chất chống oxy hóa như vitamin C và vitamin E, chúng ngăn cản việc hình thành các gốc tự do gây hại cho các tế bào mà thường là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng lão hóa da. Gốc tự do gây tổn thương cho một số protein đơn cử như collagen hay elastin, gây nhão chảy xệ da, tạo vết nhăn hoặc đốm nâu. Gốc tự do cũng có thể phá hủy lớp lipid bao ngoài tế bào cũng gây nên hiện tượng chảy xệ cũng như thô ráp, khô da.

“Khi các chất chống oxy hóa ngăn cản sự hình thành nên gốc tự do, chúng cũng có tác dụng ngăn ngừa việc DNA bị tổn thương, do đó giảm thiểu sự đột biến các gen và nguy cơ ung thư da.” - Katta

Bên cạnh đó, các chất chống oxy hóa còn có tác dụng chống viêm, nhờ đó bảo vệ da bạn khỏi bị cháy nắng. Các chất như carotenoid, polyphenol, vitamin C, vitamin E, omega 3 đem lại lợi ích chống viêm nhiễm cho da, giảm sự hình thành các vết cháy nắng và ung thư da.

Viên uống bổ sung liệu có tác dụng chống nắng?

Dù chất chống oxy hóa từ thức ăn có tác dụng bảo vệ làn da khỏi ánh nắng nhưng việc tiêu thụ chúng dưới dạng các viên uống bổ sung lại có thể gây nên nhiều mối nguy hại. Quá trình chống oxy hóa là một quá trình cân bằng, do đó việc hấp thụ thông qua thực phẩm là đã đủ. Việc sử dụng thêm viên bổ sung có thể gây nên tình trạng quá liều, hay còn gọi ‘Stress oxy hóa”. Điều này sẽ gây hại rất lớn cho cơ thể.

Vấn đề phức tạp ở đây là các viên bổ sung khác nhau sẽ đi kèm với các “hồ sơ an toàn” khác nhau. Ví dụ Heliocare là chiết xuất từ dương xỉ đã được nghiên cứu kĩ và được chứng minh có tác động chống oxy hóa mạnh mẽ.

“Rất nhiều nghiên cứu cho thấy Heliocare có tác dụng thật sự tốt trong việc giảm thiểu vết cháy nắng, quá trình stress oxy hóa và tổn thương DNA. Chất này cũng tốt cho những người có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư da hay đơn giản là chất bổ sung cho người chơi tennis muốn hoạt động nhiều hơn” – Farris

Bên cạnh đó, một nghiên cứu ở Pháp lại chỉ ra tỷ lệ gia tăng các khối u ác tính ở những người phụ nữ sử dụng viên bổ sung chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, tỷ lệ này lại giảm đi sau khi những người đó ngưng sử dụng viên bổ sung trong khoảng thời gian 5 năm. Do đó các nhà khoa học thật sự cần nhiều thời gian để nghiên cứu kỹ hơn về hai mặt lợi hại của viên uống này.

List thực phẩm cần thiết cho “công cuộc” chống nắng

Để có làn da trẻ trung, chế độ ăn uống của bạn nên có nhiều loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa để giúp giảm các vết cháy nắng cũng như trung hòa các gốc tự do nhằm giảm khả năng xảy ra lão hóa da và ung thư da.

“Chất chống oxy hóa có sẵn trong da của chúng ta luôn được sử dụng xuyên suốt cả ngày dài, do đó điều quan trọng là bạn cần phải liên tục bổ sung chất này thông qua chế độ ăn uống. Ngoài ra, bạn cũng nên bổ sung nhiều trái cây và rau củ nhằm cung cấp cho cơ thể nhiều chất xơ , nuôi dưỡng vi khuẩn có lợi ở trong ruột, hàng rào bảo vệ da của bạn nhờ đó cũng sẽ ít bị kích ứng, ít bị mất đi độ ẩm” - Katta

Cà chua

Cà chua là nguồn cung tuyệt vời của lycopene - một sắc tố chống oxy hóa đóng vai trò bảo vệ làn da khỏi bị cháy nắng. Nếu bạn tiêu thụ khoảng ba muỗng sốt cà chua mỗi ngày liên tục trong vòng 10 tuần, bạn sẽ nhận ra làn da của mình không biểu hiện cùng mức độ tổn thương do ánh nắng gây ra với những người không ăn cà chua.

Cà chua tươi đã có lợi rồi, nhưng lycopene đặc biệt được hấp thụ vào cơ thể tốt hơn dưới dạng chế biến với dầu oliu. Một số loại thực phẩm khác có thể kể đến như bưởi hồng và dưa hấu cũng khá giàu lượng lycopene.

Khoai lang và rau chân vịt (cải bó xôi/rau bina)

Khoai lang và rau chân vịt là loại thực phẩm dồi dào nguồn beta carotene – một loại carotene khác giúp làm giảm đỏ da khi tiếp xúc với tia UV. Các loại rau lá xanh đậm tương tự cũng chứa lutein giúp bảo vệ và cải thiện đáng kể tông màu da.

Các loại quả mọng, nho và lựu

Các loại trái cây này cung cấp các hợp chất polyphenol giúp chống nắng. Quả mâm xôi, dâu tây và quả lựu bổ sung lượng lớn axit ellagic, ngăn ngừa sự hình thành các đốm lão hóa da do tia cực tím gây ra. Còn nho đỏ lại giàu resveratrol, chất giúp bảo vệ da chống lại bức xạ, chống lão hóa.

Cam, bưởi, kiwi

Trái cây giàu vitamin C giúp chống lại tác hại của gốc tự do từ đó giảm thiểu khả năng lão hóa da. Trong một nghiên cứu, người ta đã chứng minh được rằng lượng vitamin C cao sẽ khiến làn da ít xuất hiện nếp nhăn và ít khô hơn trước. Bông cải xanh cũng là nguồn cung vitamin C dồi dào ít người biết cũng như giàu hợp chất chống nắng sulforaphane.

Các loại cá béo

Một chế độ ăn giàu omega 3 từ dầu cá có thể làm cho vết cháy nắng bớt nghiêm trọng hơn và ngăn ngừa sự phát triển của ung thư. Cá hồi, cá mòi, cá trích,… đều là những loại các có nguồn omega 3 tuyệt vời. Omega 3 nổi bật vì đặc tính chống viêm.

Hạt lanh và quả óc chó

Nguồn cung omega 3 từ thực vật cũng khá đa dạng và phong phú. Các loại hạt khác nhau ngăn ngừa cơ thể mất độ ẩm từ các tế bào, giúp làn da có tính đàn hồi hơn và đặc biệt là nguồn bổ sung vitamin E nhằm chống quá trình oxy hóa.

Bên cạnh đó, một số loại thực phẩm cũng có thể trở thành “lá chắn” bảo vệ cho làn da của bạn có thể kể đến như cà phê hay trà xanh. Trong một nghiên cứu, bốn tách cà phê có liên quan đến việc giảm 20% nguy cơ mắc bệnh. Còn trà xanh có chứa một loại polyphenol có lợi tên là catechin, có thể giúp bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời và ung thư da.

“Các nghiên cứu về lợi ích của trà xanh thật sự rất đáng hứa hẹn” - Katta