Team yêu động vật bối rối khi khoa học tuyên bố sữa bò tốt cho môi trường hơn sữa đậu nành

Nghiên cứu mới đây từ các chuyên gia thuộc Đại học Nottingham và Tổ chức Tín thác Thực phẩm Bền vững (Sustainable Food Trust) đã tuyên bố rằng sữa bò có tác động tích cực bền vững cho môi trường hơn sữa đậu nành, vì loại lương thực này được trồng trên đất có từ những vụ phá rừng.

Theo nhóm nghiên cứu, 1kg đậu nành cho bò ăn có thể tạo ra 85 lít sữa bò. Tuy nhiên cùng với số lượng này thì chỉ sản xuất được 13 lít sữa đậu nành.

Phần lớn đất đai tại Nam Mỹ, bao gồm cả rừng nhiệt đới, hiện nay đều bị phát quang để trồng đậu nành lấy sữa và sản xuất thực phẩm, bao gồm để làm thức ăn cho bò.

Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng cho bò ăn cỏ và con người uống sữa bò đang là quy trình bền vững vì ít tác động đến môi trường sống tự nhiên ở Nam Mỹ, nhu cầu đậu nành thấp hơn sẽ làm giảm nạn phá rừng bất hợp pháp.

Anh nhập khẩu 1,1 triệu tấn đậu nành hàng năm để sử dụng làm thức ăn chăn nuôi và khoảng 170.000 tấn được sử dụng làm thức ăn cho bò, nhưng sự thật phần lớn protein của bò là từ cỏ. Trong báo cáo của mình, nhóm nghiên cứu viết:

Sản xuất sữa từ những con bò sữa có chế độ ăn gồm bột đậu nành là phương án bền vững hơn việc sản xuất sữa trực tiếp từ hạt đậu nành, đặc biệt là khi bò được chăn thả trên đồng cỏ.

Richard Young, một trong những tác giả của nghiên cứu, khẳng định rằng các tính toán của họ không bao gồm những sản phẩm khác trong thức ăn cho bò sữa tại Anh.

Trả lời phỏng vấn với tờ Times, ông cho biết điều này bao gồm bột hạt cọ được lấy từ các đồn điền trên vùng đất bị chặt phá gần đây, nhưng ngay cả khi đã tính đến chuyện đó, uống sữa bò vẫn thân thiện với môi trường hơn sữa đậu nành.

Nghiên cứu khuyến nghị nên cân nhắc sử dụng các lương thực thay thế cho đậu nành và bột cọ, đặc biệt là các thực phẩm địa phương, vì như vậy sẽ giúp cứu rừng nhiệt đới bằng cách giảm nhu cầu xuất nhập khẩu.

Trong một kết luận khác, ảnh hưởng trực tiếp đến những ai ăn chay trường:

Những người ăn chay thuần và những ai mua sữa đậu nành thay thế các sản phẩm sữa động vật cũng đang gây hại cho hành tinh. Việc tiếp tục tiêu thụ sữa đậu nành và dầu cọ được trồng từ rừng mưa nhiệt đới sẽ khiến nông dân tiếp tục phá rừng, dẫn đến động vật hoang dã mất đi môi trường sống.

Các nhà nghiên cứu khẳng định "sẽ tốt hơn hết nếu chúng ta chuyển sang uống sữa bò, đặc biệt là bò được chăn thả theo cách truyền thống, ăn cỏ", nếu bạn muốn hành tinh bền vững hơn.

Dù nghe khá hợp lý nhưng vẫn còn một vấn đề mà các nhà nghiên cứu ở trên không đề cập hoặc cố ý tránh né. Đó chính là chăn nuôi gia súc gây ra khí metan, ảnh hưởng rất lớn đến bầu khí quyển của Trái Đất.

Toni Vernelli từ Veganuary, đưa ra ý kiến phản biện với tờ Times rằng nghiên cứu trên hoàn toàn sai khi cho rằng sữa bò sẽ thân thiện với môi trường hơn sữa đậu nành.

Hầu hết tác động môi trường của sữa bò đến từ chính những con bò, giải thích rõ hơn là trong khí metan mà chúng thở ra và xì hơi, chứ không phải từ thức ăn của chúng.

Những con bò ăn cỏ đòi hỏi nhiều đất hơn so với những con bò trong các hệ thống chăn nuôi được cho ăn đậu nành, do đó, từ cả khía cạnh biến đổi khí hậu và sử dụng đất, tuyên bố này là thiếu tin cậy.

Để tranh cãi về ý kiến phản biện này, nhà khoa học Young cũng chỉ ra sữa đậu nành gây ảnh hưởng không chỉ ở Nam Mỹ mà còn là vấn đề môi trường ở những nơi khác trên thế giới.

Tác giả nghiên cứu đã khuyến nghị sữa yến mạch có thể là lựa chọn thay thế tuyệt vời cho những người không muốn hoặc không thể uống sữa bò.