Chó hoang có khả năng hiểu cử chỉ của con người mà không cần huấn luyện?

Con người thuần hóa những chú chó, và trong mối quan hệ hơn 15.000 năm giữa người – cún cưng, chúng ta đã nhân giống nhiều loài chó để chúng trở thành những người bạn đồng hành thân thiện hơn, cũng như có kỹ năng diễn giải cảm xúc của con người hơn.

Giờ đây, một nghiên cứu mới chỉ ra rằng ngay cả những con chó lang thang cơ nhỡ - những con vật chưa bao giờ sống chung với người - vẫn có thể hiểu được cử chỉ của chúng ta.

Có tới 300 triệu con chó lang thang trên khắp hành tinh, chỉ riêng Ấn Độ đã có khoảng 30 triệu con. Những chú chó này thường được xem là mối nguy với mọi người; đặc biệt là ở Ấn Độ, chúng có nguy cơ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cộng đồng vì mang mầm bệnh dại. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), virus bệnh dại gây tử vong cho 20.000 người ở Ấn Độ mỗi năm, mà hầu hết số đó là trẻ em.

Anindita Bhadra – nhà nghiên cứu về Hành vi Động vật tại Viện Nghiên cứu Khoa học và Giáo dục Ấn Độ Kolkata - cho biết điều này đã khiến cho việc quản lý những con chó đường phố trở thành chủ đề gây tranh cãi vì một số ý kiến tán thành với việc giết hại chúng một cách vô nhân đạo.

Những con chó hoang sẽ không thể biết được rằng con người muốn cho chúng ăn và nuôi chúng hay làm tổn thương chúng (bằng cách đánh bả hay trêu chọc, đánh đập,... - ND)

Đó là lý do tại sao việc tìm hiểu thêm về những con chó hoang và hành vi của chúng lại rất quan trọng.

Trong các thí nghiệm gần đây, Bhadra – người đã dành cả thập kỷ để nghiên cứu về động vật – phát hiện ra rằng hầu hết những con chó hoang đều biết nhìn theo hướng chỉ tay của con người. Điều này cho thấy chúng có khả năng bẩm sinh đọc được cử chỉ của con người.

Cô cho rằng khám phá này có thể giúp những người hay bị chó cắn (và rồi bị mắc bệnh dại) khi cho những con chó hoang ăn cách tương tác với chúng, từ đó “người và chó sẽ chung sống hòa bình hơn”.

Vấn đề chính

Trong một nghiên cứu được công bố ngày 17 /1 vừa qua trên tạp chí Frontiers in Psychology, Bhadra và các đồng nghiệp đã tiếp cận 160 con chó hoang đơn độc ở một số thành phố tại Ấn Độ.

Một người trong nhóm đặt hai cái bát có được đậy kín dưới đất, một bát chứa thịt gà sống, bát còn lại trống rỗng chỉ có mùi thức ăn. Sau đó, một người khác (không biết đâu là bát có thịt) sẽ đứng và chỉ vào một trong hai cái bát. Đôi khi hành động chỉ vào bát này chỉ kéo dài trong một giây, đôi khi kéo dài suốt thời gian thử nghiệm; và bàn tay của người đứng chỉ sẽ không ở gần cái bát.

Bhadra cho hay:

Khoảng một nửa số chó không đến gần để thực hiện thí nghiệm; nhiều con còn tỏ ra lo lắng và có vẻ có những biểu hiện tiêu cực khi giáp mặt với con người.

Trong số một nửa con chó còn lại đã tiếp cận và thực hiện thí nghiệm thì khoảng 80% đã đi đến cái bát mà họ chỉ, nghĩa là chúng hiểu cử chỉ của con người. Nếu những con chó phát hiện ra cái bát trống rỗng, chúng sẽ ít có khả năng tiếp tục làm theo gợi ý chỉ điểm của họ một lần nữa.

Trong các nghiên cứu trước đây, họ tiến gần tới những cái bát hơn. Bhra tiết lộ mục đích của việc đứng xa cái bát hơn là để cho phép những con chó “phán xét ý định của con người là gì và sau đó đưa ra quyết định”, cũng như để chúng có thể xử lý lượng thông tin mới dựa trên việc liệu nếu làm theo gợi ý đó thì chúng có được lợi ích gì hay không.

Nhìn chung, nghiên cứu cho thấy rằng những con chó chưa được huấn luyện vẫn có thể có liên kết với con người, mặc dù có khả năng chúng đã có những trải nghiệm không mấy tốt đẹp với con người.

Brian Hare - người sáng lập và Giám đốc của Duke Canine Cognition Center tại Đại học Duke – cho hay:

“Đây là bằng chứng rõ ràng hơn cho thấy những con chó thả rông cũng giỏi ngang ngửa bất kỳ con chó nào khác trong việc sử dụng cử chỉ cơ bản của con người, và những con chó hoang này cũng thông minh như mọi người vẫn thường hình dung.”

Thấu hiểu những con chó hoang

Những con chó lang thang cũng không phải chỉ mới xuất hiện ở thời đại ngày nay. The Vedas – bài kinh Ấn Độ cổ đại – đã dạy rằng người lương thiện nên đưa thức ăn thừa cho những kẻ đói ăn, bao gồm cả những con chó hoang.

Bhadra chia sẻ:

Những con chó lang thang có cuộc sống khó khăn hơn chó nhà. Tuy nhiên, chúng đã học cách thích nghi với chúng ta, "thông qua Cách mạng Công nghiệp đến đường cao tốc, mọi thứ.”

Brian Hare nói thêm:

Sở hữu khả năng thích ứng và phục hồi như vậy, cũng như sự tinh tế trong tâm lý, có nghĩa là những con chó lang thang thả rông cũng không khác nhiều so với bất kỳ con chó nào khác,  "và chúng xứng đáng được chúng ta tôn trọng."

Xem thêm: Dịch Corona: Thú cưng có thể nhiễm bệnh Viêm phổi Vũ Hán?