Những người 'già nhất thế giới' có thể chỉ là một cú lừa?

Có một số nơi trên thế giới được gọi là "khu xanh" (blue zones). Những nơi đặc biệt này - phải kể đến Okinawa tại Nhật Bản, Sardinia tại Ý, và Ikaria tại Hy Lạp - có mật độ người sống đến trăm tuổi cao nhất thế giới, một số còn sống qua tuổi 110. Họ trở thành đề tài nóng bỏng trên thế giới, và rồi họ chia sẻ những bí quyết để sống lâu trăm tuổi đến vậy.

9 bí kíp trường thọ của người dân tại những khu xanh, được gọi tên chính thức là "Blue Zone Power 9"

Tuy rằng những bí quyết từ hội bô lão vùng blue zone nghe có vẻ hợp lý và có thể giúp bạn sống khỏe trăm năm, đừng vội nhấp ly rượu vang đó nhé. Một nghiên cứu mới thực hiện bởi Saul Justin Newman tại Viện Khoa học Dữ liệu Sinh học thuộc Đại học Quốc gia Úc cho biết, sự tồn tại của những "khu xanh" có thể là do lưu trữ hồ sơ không hiệu quả và lừa đảo, mạo danh.

Nói cách khác, những "người già nhất thế giới" thực chất có thể không già như chúng ta (và ngay cả họ) nghĩ.

Những "khu xanh" trên thế giới, nơi tập trung nhiều người sống đến trăm tuổi và thậm chí là vượt tuổi 110.

Những người sống đến tuổi 110 thực sự rất hiếm. Chỉ khoảng 1 trên 1.000 người đạt đến mốc trăm năm tuổi có thể sống tiếp đến tuổi 110. Nếu vậy thì tại sao lại có một số khu vực tại Nhật Bản, Ý, hay Hy Lạp có mật độ người cao tuổi cao đến như vậy?

Xã hội với mật độ người trên 110 tuổi cao chắc hẳn phải có những dấu hiệu khác khớp với mật độ cao đó, chẳng hạn như tuổi thọ trung bình cao, chất lượng cuộc sống tốt, và điều kiện chăm sóc sức khỏe tốt. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lại phát hiện những dấu hiệu hoàn toàn trái ngược tại những khu xanh: tỷ lệ tội phạm cao, tuổi thọ trung bình thấp, và điều kiện chăm sóc sức khỏe kém.

Việc này có thể là do báo cáo sai năm sinh, đặc biệt là tại những nơi không có hệ thống lưu trữ hồ sơ hiệu quả. Thêm vào đó, người dân cũng có thể khai báo sai số tuổi đơn giản vì họ không nhớ, đếm nhầm, hoặc được biết sai ngày tháng năm sinh.

Một nhóm các bà cụ đang múa hát tại Okinawa, Nhật Bản - một trong những khu xanh trên thế giới.

Một giả thuyết khác cho việc thống kê quá số lượng người sống trên 110 tuổi là do mạo danh hoặc lừa đảo nhằm nhận lương hưu hoặc một số lợi lộc tài chính khác.

Trên thực tế cũng có nhiều trường hợp bị tình nghi là mạo danh. Nghiên cứu về cuộc đời của Jeanne Louise Calment - quý bà 122 tuổi mất vào năm 1997 - vào khoảng đầu năm nay đưa ra giả thuyết người này thực chất là con gái bà, Yvonne.

Bà Jeanne Louise Calment, mất ở tuổi 122 và nắm giữ kỷ lục già nhất thế giới, được cho là bị con gái Yvonne mạo danh.

Nghiên cứu cho rằng Yvonne đã mạo danh mẹ mình để trốn thuế thừa kế. Nếu điều này là đúng thì thực chất bà chỉ 99 tuổi thôi, không phải 122 tuổi. Tuy nhiên, những bằng chứng trong nghiên cứu chỉ đa phần là suy diễn, và giả thuyết vẫn chưa được chứng minh rõ ràng.

Giả thuyết mạo danh đã gây ra khá nhiều tranh cãi trong giới nghiên cứu, nhưng thực chất trường hợp này không phải là hy hữu, thậm chí còn phổ biến hơn ta thường nghĩ.

Newman chia sẻ với tờ Live Science:

Hai người đầu tiên được công nhận là đạt đến tuổi 112 sau này đã được xác minh là không hợp lệ. Tương tự với ba người đầu tiên đạt đến tuổi 113. Có rất nhiều yếu tố dẫn đến việc không phát hiện ra sai sót, ngay cả khi trực tiếp phỏng vấn họ.

Một phát hiện quan trọng nữa của nghiên cứu này là về việc lưu trữ hồ sơ tại Mỹ, nơi mà hệ thống hồ sơ khai sinh đáng tin cậy được áp dụng vào những thời điểm khác nhau tại những bang khác nhau. Khoảng một thế kỷ trước, đa số các bang đều chưa có những thủ tục khai sinh hiệu quả.

Đến khi hệ thống khai sinh tại các bang trở thành thông lệ, các nhà khoa học lại phát hiện một điều khá thú vị: Ngay khi hệ thống được áp dụng, thống kê cho thấy tỷ lệ người đạt đến tuổi 110 đã giảm mạnh trong khoảng 69 - 82%. Nói cách khác, cứ mỗi 10 người được cho là hơn 110 tuổi thì khoảng 7 8 người thực chất trẻ hơn họ từng nghĩ hoặc đã khai báo.

Những người được cho là hơn 110 tuổi thực chất có thể trẻ hơn họ nghĩ. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này có thể là do lưu trữ hồ sơ kém hiệu quả, lừa đảo, hoặc một số yếu tố khác.

Chưa rõ là do lưu trữ hồ sơ kém hiệu quả, lừa đảo, hay lí do nào khác nhưng nghiên cứu của Newman cũng cho thấy rằng việc khai báo sai số tuổi hoàn toàn có thể xảy ra. Biết đâu chừng những người tự nhận mình "già nhất thế giới" hiện nay lại không già đến thế?