Hầu hết chúng ta không nhận ra rằng trí thông minh càng cao thì trách nhiệm càng lớn. Có chỉ số IQ cao là một điều đáng mừng, vì nó cho phép người đó thực hiện các nhiệm vụ với nhịp độ nhanh hơn so với một người bình thường. Việc đạt được các mục tiêu trong cuộc sống cũng vì thế mà dễ dàng hơn.
Thế nhưng ít ai hiểu được những nhược điểm đi kèm với việc sở hữu trí thông minh đáng tự hào.
1. Không bao giờ cảm thấy được thỏa mãn
Sở hữu trí tuệ cao không có nghĩa là người đó sẽ sống một cuộc đời trọn vẹn. Trong khi những người rất thông minh cố gắng chứng tỏ bản thân và sống theo phương châm “Tôi có thể hoàn thành mọi thứ” hết lần này đến lần khác, thì cuộc sống thực tế luôn khiến họ nhận ra rằng dù có tài năng đến mấy thì con người cũng không bao giờ có thể đạt được tất cả mọi thứ trong cuộc sống. Điều này khiến những người thông minh luôn cảm thấy trống rỗng.
Một nghiên cứu năm 1992 đã thực hiện trên 399 cá nhân rất thông minh trong độ tuổi từ 75 đến 84 đã cho thấy đến khi bước sang tuổi 80, họ cho rằng họ đã không thể sống theo mong đợi của mình hoặc đạt được những điều mà họ nghĩ họ có thể đạt được khi còn trẻ.
2. Đau khổ vì cô đơn, giận dữ và trầm cảm
Theo báo cáo của BBC, những người thông minh dễ bị ảnh hưởng bởi sự giận dữ, thất vọng và cô đơn. Nhà văn Hemingway đã giải thích tình huống này bằng câu trích dẫn nổi tiếng của ông:
“Hạnh phúc ở người thông minh là điều hiếm hoi nhất mà tôi từng biết”.
Điều đó không có nghĩa là tất cả những người thông minh đang phải chịu đựng sự cô đơn, tức giận và trầm cảm, nhưng hầu hết họ đều vậy.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người có IQ vào khoảng 140 có khả năng dùng hết hạn mức thẻ tín dụng của họ cao gấp đôi so với người thường. Các chuyên gia khuyên rằng các công ty cũng nên tuyển dụng nhân sự dựa trên sự khôn ngoan (wisdom) chứ không phải dựa vào trí thông minh bẩm sinh (intelligence).
Lý do là vì cảm xúc của chúng ta hoàn toàn có khả năng “lấn lướt” não bộ. Điều này cũng có thể lý giải được tại sao hầu hết những người thông minh lại là những người chi tiêu bốc đồng. Các nghiên cứu đã cho thấy rằng một người bình thường tích lũy được nhiều của cải hơn trong suốt cuộc đời bởi vì họ quản lý chi tiêu tốt hơn và sống một cuộc sống đơn giản hơn.
3. Có xu hướng suy nghĩ quá nhiều so với những người khác
Một trong những nhược điểm lớn nhất của việc sáng dạ là áp lực được gây ra bởi suy nghĩ quá mức. Ví dụ, trong khi những người khác đưa lý thuyết vào thực hành và đưa ra kết quả thì những người thông minh lại đưa thực hành ngược lại vào lý thuyết. Đối với những người thông minh, họ muốn biết được mọi kết quả (trong thực tế) liên quan thế nào đến một kết luận (trong lý thuyết) và điều này thường dẫn đến việc bộ não của họ phải làm việc liên tục để giải quyết vấn đề.
Những người thông minh là những người quan sát tốt, nó giống như việc họ muốn khám phá từng con đường trước khi bắt đầu đi những bước đầu tiên. Vì họ luôn đắm chìm trong những suy nghĩ của riêng mình nên nhiều khi điều đó lại ngăn họ trải nghiệm các cảm xúc hạnh phúc và vui sướng. Và bởi vì cuộc sống không phải lúc nào cũng là đưa ra quyết định đúng đắn mà đôi khi chúng ta có thể tìm thấy niềm vui và hạnh phúc trong những sai lầm. Vì những sai lầm sẽ cho chúng ta thấy đâu mới là con đường đúng.
4. Thiếu kỹ năng xã hội
“Trong một số bối cảnh nhất định, một người thông minh có thể phải điều chỉnh tính cách và thái độ của họ. Bởi vì nếu họ chỉ sử dụng vốn từ ngữ họ thường dùng và nói về những sở thích điển hình của chính mình thì họ sẽ trông như thể biết trước tất cả vậy đó”.
Có một đời sống xã hội nghèo nàn là một phần của một người rất thông minh.
“Nếu bạn là một người thông minh thì rất khó để tìm được những người có cùng mức độ thông minh với bạn. Những người có mức độ thông minh thấp hơn sẽ có xu hướng né tránh bạn vì chính sự hiện diện của bạn có thể khiến họ cảm thấy kém thông minh, và tất nhiên chả ai thích điều đó cả.”
Thông minh cũng có thể khiến bạn cảm thấy cô đơn vì bạn bị giới hạn bởi các chuẩn mực của xã hội.
5. Mọi người thường kỳ vọng cao về bạn, và điều này làm tăng thêm những áp lực không đáng có
Một khi mọi người nhận ra thực tế rằng bạn sở hữu một số khả năng phi thường, họ sẽ luôn muốn được bạn giúp đỡ.
Nếu sếp giao nhiệm vụ cho bạn, họ sẽ mong bạn hoàn thành nó trong thời gian ngắn nhất và nếu đó là một người bạn cần giúp đỡ về việc khai thuế, họ sẽ mong bạn có thể hoàn lại số tiền cao nhất cho họ. Những nhiệm vụ đơn giản này có thể tạo thêm áp lực không cần thiết trong cuộc sống của những người thông minh. Do đó thỉnh thoảng bạn cũng nên nhắc nhở mọi người rằng bạn cũng chỉ là một con người và cũng có thể phạm sai lầm trong cuộc sống như bất kỳ ai thôi.
6. Người thông minh thường dễ lo lắng
Các nghiên cứu cho thấy trí thông minh và sự lo lắng có thể đã phát triển cùng nhau như những đặc điểm cùng có lợi. Những người có trí thông minh cao cũng có xu hướng lo lắng cao hơn. Giáo sư Jeremy Coplan - người đứng đầu nghiên cứu – phát biểu:
“Trong khi lo lắng quá mức thường được coi là một đặc điểm tiêu cực thì trí thông minh cao lại là một điều tích cực. Lo lắng có thể giúp con người tránh khỏi những tình huống nguy hiểm, bất kể khả năng trở thành hiện thực của những tình huống đó ở mức nào. Về bản chất, lo lắng có thể giúp con người không phải đối mặt với rủi ro, và những người như vậy có tỉ lệ sống sót cao hơn. Do đó, cũng giống như trí thông minh, sự lo lắng có thể mang lại lợi ích cho con người.”
Các thí nghiệm quét não cũng cho thấy những người được chẩn đoán mắc chứng rối loạn lo âu có IQ cao hơn những người không mắc bệnh. Các bản thí nghiệm cũng cho thấy hoạt động của chất trắng dưới vỏ não tương quan với cả sự lo lắng và trí thông minh.
Vì vậy, nói một cách đơn giản, những người thông minh hơn sẽ nhiều lo âu nhiều hơn.
7. Thường nảy sinh mâu thuẫn với cấp trên
Một trong những lợi thế lớn nhất của việc rất thông minh là tính độc lập.
Bản thân có thể tự độc lập và không phải nhờ đến sự giúp đỡ của người khác có thể là một trải nghiệm bổ ích nhưng đồng thời, nhận lệnh từ người khác lại khiến họ cảm thấy hơi khó chịu.
Nếu một người thông minh được giao một nhiệm vụ, họ hoàn toàn có khả năng nhận ra cách tiếp cận đúng ngay cả trước khi bắt tay vào làm. Chính vì vậy, họ sẽ không muốn bị áp đặt cách hoàn thành nhiệm vụ đó bởi bất kỳ ai vì việc này sẽ khiến trí thông minh và kỹ năng quan sát của họ không có cơ hội được phát huy.
8. Lý trí luôn vượt trội hơn so với cảm xúc
Đôi khi, cảm xúc có khả năng buộc chúng ta phải đưa ra những quyết định, điều này có thể sẽ khiến chúng ta phải hối tiếc sau này.
Trong trường hợp của những người thông minh, họ luôn có xu hướng nghe theo logic hơn là cảm xúc. Ngay cả khi những quyết định đó khiến họ phải đi một đoạn đường dài hơn, tốn nhiều thời gian hơn thì những người có trí tuệ cao sẽ vẫn luôn suy nghĩ lý trí.
Tuy nhiên, điều này đôi khi có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ với mọi người xung quanh vì không phải ai cũng hiểu được quá trình suy nghĩ của những người thông minh.
9. Dễ bị mắc phải ‘ảo tưởng đánh bạc’ hơn
Về cơ bản, ‘ảo tưởng đánh bạc’ (gambler’s fallacy) là một niềm tin hoặc yêu sách gây ra bởi những lý do không có căn cứ. ‘Ảo tưởng đánh bạc’ xuất hiện khi một người tin rằng cơ hội của một điều gì đó ít có khả năng xảy ra trong tương lai chỉ vì tần suất xảy ra trong quá khứ của nó. Ví dụ, nếu một con xúc xắc ra 7 tới ba lần liên tiếp, thì người một người mắc ‘ảo tưởng đánh bạc’ sẽ tin rằng con xúc xắc đó sẽ không thể ra 7 lần thứ tư. Một ví dụ khác nữa, nếu một đội đã giành được xu tung trong ba lượt chơi vừa rồi thì đội đó sẽ có xu hướng tin rằng sẽ thua trong lần tung đồng xu thứ tư.
Trong khi chúng ta vẫn chưa rõ tại sao ‘ảo tưởng đánh bạc’ lại hay xảy ra với những người rất thông minh thì một nhóm các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã đưa ra kết luận rằng điều đó thực sự xảy ra với những người có khả năng nhận thức cao.
10. Khả năng chịu áp lực thường kém hơn
Người ta có thể nghĩ rằng những người rất thông minh là những cá nhân ít phải chịu căng thẳng nhất trên Trái Đất. Tuy nhiên, điều ngược lại mới đúng vì họ luôn trong trạng thái cố gắng để thành công.
Những thành công trong quá khứ thường gây áp lực lớn cho những người thông minh vì họ cảm thấy cần phải liên tục chứng minh rằng họ thực sự có khả năng. Ngoài ra, họ cũng đã quen với việc chiến thắng trong suốt cuộc đời mình nên những ý nghĩ thất bại và cách để đạt được thành công khiến họ lo lắng.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người có trí thông minh cao thường dễ bị sụp đổ khi phải chịu áp lực. Để giải quyết vấn đề này, các chuyên gia khuyên rằng nhóm người thông minh nên học cách sắp xếp lại và thực hiện từng nhiệm vụ một thì mới có thể giảm căng thẳng và cải thiện chất lượng cuộc sống được
Bình luận (0)
Trở thành người đầu tiên bình luận trong bài viết này.