Ngựa vằn có màu trắng với sọc đen hay đen với sọc trắng?

• 

Theo Tổ chức Động vật Hoang dã Châu Phi (African Wildlife Foundation), ngựa vằn là nét đặc trưng của vùng thảo nguyên ở Đông và Nam Phi.

Những sọc kẻ trắng đen này là độc nhất ở mỗi cá thể ngựa. Hiện nay, có ba loài ngựa bao gồm: ngựa vằn đồng bằng (Equus quagga), ngựa vằn núi (E. zebra) và ngựa vằn Grevy (E. grevyi) và mỗi loài này cũng có một kiểu sọc khác nhau.

Đối với một số con, phần da sẫm màu hơn của chúng có màu đen, trong khi những con khác có màu nâu hơn, và một số con chỉ có sọc trên cơ thể mà không có trên chân.

• 

• 

• 

• 

• 

Tim Caro, nhà sinh thái học hành vi và tiến hóa đồng thời là nhà sinh vật học tại Đại học California cho biết: “Mặc dù có nhiều mẫu và màu sắc khác nhau nhưng tất cả ngựa vằn đều có màu da giống nhau: màu đen. Tuy nhiên, điều này không trả lời được câu hỏi liệu bộ lông của chúng có màu đen với sọc trắng hay ngược lại. Để làm được điều đó, chúng ta phải xem xét các tế bào hắc tố của ngựa vằn, hoặc các tế bào tạo ra sắc tố cho bộ lông của chúng.”

Mặc dù ngựa vằn có da đen nhưng quá trình sinh trưởng và phát triển sẽ quyết định màu lông của chúng, giống như một người da sáng cũng có thể có lông sẫm. Trên thực tế, ngựa vằn thực sự có nhiều lông màu sáng hơn màu tối, ví dụ như bụng của chúng thường nhạt. Vì vậy có vẻ như ngựa vằn có màu trắng với các sọc đen.

Nhưng đó chưa phải là câu trả lời cuối cùng. Đây là lý do tại sao: Theo một đánh giá năm 2005 trên Tạp chí Da liễu, mọi sợi tóc, cả sáng và tối đều phát triển từ một nang chứa đầy tế bào hắc tố. Các tế bào này tạo ra một sắc tố quyết định màu sắc của tóc và da được gọi là sắc tố melanin.

Như Live Science đã đưa tin trước đó, với nhiều sắc tố melanin dẫn đến các màu tối hơn, như nâu sẫm hoặc đen, trong khi ít melanin hơn dẫn đến các màu sáng, chẳng hạn như màu nâu nhạt hoặc vàng. Bộ lông đen của ngựa vằn chứa đầy hắc tố, nhưng về bản chất thì không có hắc tố trên lông trắng, vì các nang tạo nên các sọc lông trắng đã "tắt" các tế bào hắc tố, nghĩa là chúng không tạo ra sắc tố.

Caro giải thích thêm: việc sản xuất melanin từ tế bào hắc tố bị “ngăn chặn” trong quá trình phát triển của lông trắng, và không xuất hiện ở lông đen. Nói cách khác, đối với ngựa vằn, trạng thái mặc định của chúng là tạo ra lông đen, khiến chúng có màu đen với các sọc trắng.

Vậy tại sao ngựa vằn lại có màu đen với các sọc trắng? Một nghiên cứu được công bố vào năm 2020 trên tạp chí Proceedings of the Royal Society B chỉ ra rằng những con ruồi châu Phi thường đậu trên những con ngựa có bộ lông sọc ít hơn so với những con ngựa có bộ lông một màu. Những vết ruồi cắn này có thể mang bệnh gây tử vong cho ngựa vằn. Vì vậy, chức năng của những họa tiết độc đáo này rất có thể dùng để ngăn ruồi cắn.