Rùa cũng bị “mù” đường?

Hành trình di cư từ hàng trăm đến hàng nghìn kilomet của những chú rùa trên đại dương rộng lớn đã khiến nhiều nhà khoa học không khỏi tò mò. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đây cho thấy có một số loài rùa không thực sự biết đường đến vị trí đích.

Một nhóm các nhà khoa học quốc tế đã vẽ sơ đồ đường bơi của 22 con đồi mồi (rùa biển) có gắn thiết bị định vị, từ nơi chúng làm tổ - là Quần đảo Chagos – đến các địa điểm kiếm ăn khác, cũng thuộc Ấn Độ Dương.

Kết quả cho thấy, tổng quãng đường mà rùa di chuyển đều dài hơn ít nhất gấp đôi số khoảng cách thực, cần thiết để đến vị trí mục tiêu. Chúng thường không bơi theo đường thẳng, mà bơi loanh quanh ở rất nhiều địa điểm khác nhau. Thậm chí, có con còn bơi 1,306km chỉ để đến hòn đảo cách đó 176km.

Giáo sư Graeme Hays, chủ nhiệm bộ môn khoa học biển tại Đại học Deakin cho biết, nếu những con rùa có khả năng điều hướng hoàn hảo, chúng đã có thể bơi thẳng đến vị trí cần đến.

“Những con rùa mà chúng tôi theo dõi hầu hết đều không ăn gì trong vòng bốn đến năm tháng.” Ông nói.

Mặc dù nhiều nghiên cứu trước đây khẳng định rằng, rùa có khả năng định hướng nhờ từ trường Trái Đất để quay trở lại chính xác nơi chúng đã đẻ trứng, sau những chuyến đi dài. Nhưng nghiên cứu mới này lại cho thấy đúng là rùa có khả năng định vị nhờ từ trường, nhưng bộ máy định vị của chúng không thực sự hoàn hảo. Nó sẽ dẫn những chú rùa đến đúng địa điểm cần đến … bằng cách đi đường vòng thay vì đường thẳng.

Đối với loài rùa xanh ở quần đảo Chagos, quãng đường bơi vòng này thậm chí còn xa hơn. Những con rùa xanh được theo dõi hầu hết đều bơi đến 5,000km để đến địa điểm kiếm ăn.

Chúng sẽ bơi qua Ấn Độ Dương để đến bờ biển lục địa Châu Phi. Mặc dù đó là một hành trình dài, nhưng lại không mấy khó khăn, vì tất cả những gì chúng cần làm là bơi một cách mơ hồ về phía tây và rồi cuối cùng cũng sẽ đến châu Phi.

Cũng vì khả năng định vị từ trường của rùa không hoàn hảo, nên rất có thể chúng phải sử dụng khứu giác và các mốc trực quan để nhận biết vị trí cần đến.

“Chúng có thể ngửi thấy mùi của hòn đảo, hoặc nhìn thấy những dấu hiệu quen thuộc dưới đáy biển nhờ vào bản đồ nhận thức có sẵn về vị trí đó, giống như việc bạn vẫn nhận ra khu vực bạn đã từng sinh sống, kể cả sau khi rời đi suốt một thời gian dài.”