Lần đầu tiên dân số giảm sau 70 năm, Trung Quốc đối mặt nguy cơ thiếu hụt nhân lực

Số trẻ em sinh ra trong năm 2018 của Trung Quốc đạt khoảng 15 triệu trẻ, tức ít hơn 2.5 triệu trẻ so với 2017. Đồng nghĩa với việc hiện tại số trẻ sơ sinh bắt đầu thấp hơn số người già chết đi mỗi năm và Trung Quốc sẽ dần trở thành đất nước có dân số già.

Thực tế này nằm ngoài suy tính của chính phủ Trung Quốc khi Cục Thống Kê Quốc Gia nước này đã dự đoán rằng thống kê cuối năm nay đáng lý phải tăng thêm 790.000 trẻ em so với cùng kỳ. Tất cả các dữ liệu cho thấy Trung Quốc bắt đầu mất kiểm soát trong việc ổn định cán cân dân số và việc gỡ bỏ ''chính sách 1 con'' đã không mang lại tác dụng như mong muốn.

Với tốc độ giảm dân số như thế này thì đến năm 2030, ''đất nước tỷ dân'' sẽ có mức tăng trưởng âm như Nhật Bản. Tức người già nhiều hơn người trẻ và lực lượng lao động thiếu thốn, một thanh niên phải ''còng lưng'' để gánh vác cho cha mẹ, thậm chí cả ông bà lớn tuổi mất sức lao động.

Trung Quốc là nền kinh tế thứ 2 thế giới với cơ sở vật chất và nền công nghiệp khổng lồ, yêu cầu phải được vận hành bởi một nguồn nhân lực dồi dào thì mới mang lại hiệu quả. Sẽ ra sao khi đất nước được mệnh danh là ''công xưởng của thế giới'' bắt đầu phải thuê nguồn nhân lực nước ngoài? Điều đó thật khó mà tin được nhưng lại có nguy cơ trở thành sự thật.

Nhà nghiên cứu Yi Fuxian tại Đại học Wisconsin-Madison, Hoa Kỳ cho biết tỉ lệ sinh con thấp ở Trung Quốc sẽ chưa thể tăng trong tương lai gần. Theo thống kê của ông Yi thì đến năm 2040, Trung Quốc sẽ có 24% người già làm gánh nặng cho xã hội. Trong khi đó các ngành sản xuất sẽ ì ạch do thiếu người làm công.

Ngoài ra, lực lượng quân sự của Trung Quốc sẽ bị suy yếu rõ rệt khi hầu hết gia đình đều sinh con một, họ không muốn đứa con duy nhất của mình mạo hiểm đầu quân cho nhà nước. Chưa kể nạn cưng chiều con cái thái quá của người Trung Quốc hiện nay (nhất là với con trai) sẽ ảnh hưởng đến sức mạnh của Giải phóng quân Nhân dân Trung Quốc.

Năm 2016, binh lính giữ gìn hòa bình mà Trung Quốc đưa đi hỗ trợ Liên Hợp Quốc ở Ethiopia đã bỏ chạy khỏi địa điểm mà họ trấn giữ, dẫn đến việc 5 nhân viên của Liên Hợp Quốc bị khủng bố hãm hiếp tập thể. Vụ việc khiến dư luận quốc tế đặt câu hỏi về lòng dũng cảm của binh lính Trung Quốc - một thế hệ trẻ được cưng chiều quá mức.

Khó khăn tiếp tục chồng chất khó khăn đối với Trung Quốc khi nạn phân biệt giới tính, ''trọng nam khinh nữ'' vẫn còn tồn tại. Ông Yi nói thêm:

Phụ nữ trong độ tuổi sinh nở ở Trung Quốc sẽ tiếp tục giảm thêm 39% trong vòng 10 năm tới và chính sách cho phép đẻ 2 con là không đủ để lật ngược thế cờ.

Cho dù đàn ông có nhiều bao nhiêu đi chăng nữa thì tỷ lệ em bé sinh ra vẫn phụ thuộc vào số lượng phụ nữ trong độ tuổi mang thai. Ông Yi khuyến khích chính phủ phải có chính sách hỗ trợ cho người dân sinh nở, như trợ cấp khi lao động nghỉ thai sản hoặc bỏ thuế cho các bậc cha mẹ có con nhỏ.

Yi Fuxian tiếp tục giải thích:

Khủng hoảng dân số và độ tuổi ở Trung Quốc sẽ nghiêm trọng hơn Nhật Bản rất nhiều, và nền kinh tế Trung Quốc lúc đó sẽ trở nên vô cùng ảm đạm.

Ngoài ra, ông Yi cũng cảnh báo thêm rằng nền kinh tế Mỹ sẽ không bị vượt qua bởi Trung Quốc mà chính Ấn Độ sẽ sớm vượt lên vì họ có dân số trẻ hơn. Kèm theo đó, một hiệu ứng domino sẽ diễn ra khi kinh tế Trung Quốc suy yếu, kéo theo kinh tế thế giới cũng lâm vào khủng hoảng. Dù muốn dù không, vấn đề mất cân bằng dân số ở Trung Quốc sẽ ảnh hưởng ở quy mô toàn cầu.