Phim 'Thịnh Đường Huyễn Dạ' của Ngô Thiến tự ý sử dụng Nhã nhạc cung đình Huế mà 'không ghi nguồn'

Cách đây không lâu, một topic nổi lên trên mạng xã hội Weibo thu hút không ít sự chú ý của cư dân mạng Trung Quốc khi chỉ ra một số điểm tương đồng và cho rằng bộ phim Phượng Khấu của Việt Nam đạo nhái bộ cổ trang cung đấu đình đám Diên Hi Công Lược do Vu Chính sản xuất.

Tuy nhiên sau khi người Việt Nam chứng minh rằng đó hoàn toàn là các chi tiết thuộc về truyền thống văn hóa của chúng ta với đầy đủ bằng chứng, lý lẽ thì câu chuyện dần dần chìm xuống. Những tưởng Trung Quốc là một quốc gia coi trọng bản quyền thế nhưng gần đây, trên mạng xã hội Việt Nam có người xem tinh ý phát hiện và chỉ ra bộ phim Thịnh Đường Huyễn Dạ của Trung Quốc đã tự ý sử dụng Nhã nhạc cung đình Huế trong một số cảnh phim mà không hề có credit.

Thịnh Đường Huyễn Dạ do Hoa Sách Ảnh Thị sản xuất là bộ phim cổ trang có độ dài 50 tập với dàn diễn viên chính gồm Ngô Thiến, Trịnh Nghiệp Thành, Trương Vũ Kiếm,... Phát sóng độc quyền trên nền tảng Tencent tại Trung Quốc kể từ tháng 10/2018. Gần đây, một số thông tin cho thấy Đài truyền hình Việt Nam VTV đã mua lại bản quyền và có kế hoạch phát sóng bộ phim này.

Tuy nhiên, những ngày gần đây có khán giả đã chỉ ra rằng một số cảnh yến tiệc và đám cưới trong phim sử dụng các đoạn Nhã nhạc cung đình Huế - vốn là di sản phi vật thể của Việt Nam đã được UNESCO công nhận từ năm 2003.

Đây có thể được coi là hành vi ăn cắp trắng trợn di sản văn hóa của quốc gia khác nếu như đoàn làm phim thật sự không giới thiệu Nhã nhạc trong phần credit. Nhầm lẫn là chuyện không thể xảy ra, vì một đoàn làm phim lấy bối cảnh lịch sử và xây dựng kịch bản theo một triều đại có thật, chẳng lẽ lại không nghiên cứu kỹ càng những chi tiết liên quan đến văn hóa truyền thống như thế này?

Cụ thể là trong các tập 4 và 30 của Thịnh Đường Huyễn Dạ, Nhã nhạc cung đình truyền thống của Việt Nam đã được sử dụng trong cảnh đám cưới và yến tiệc triều đình. Có thể khẳng định đây thực sự là di sản văn hóa của Việt Nam khi chúng ta hoàn toàn có cơ sở để so sánh sự giống nhau của những đoạn nhạc này với Nhã nhạc.

Đây là đoạn nhạc được sử dụng trong phim:

Còn đây là đoạn Lưu Thủy, Kim Tiền, Xuân Phong, Long Hổ nổi tiếng của Nhã nhạc cung đình Huế:

Nhã nhạc cung đình Huế là thể loại nhạc của cung đình thời phong kiến, được biểu diễn vào các dịp trang trọng, tôn nghiêm của các triều đại nhà Nguyễn. Nhã nhạc cung đình Huế đã được UNESCO công nhận là Kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể nhân loại vào năm 2003. UNESCO đánh giá rằng "trong các thể loại nhạc cổ truyền ở Việt Nam, chỉ có Nhã nhạc đạt tới tầm vóc quốc gia". "Nhã nhạc đã được phát triển từ thế kỷ 13 ở Việt Nam đến thời nhà Nguyễn thì Nhã nhạc cung đình Huế đạt độ chín muồi và hoàn chỉnh nhất".

Một số ý kiến cho rằng điều này chứng minh di sản văn hóa của nước ta không chỉ được biết đến rộng rãi trong nước mà còn vươn ra phạm vi toàn thế giới.Tuy nhiên, phần lớn đều không chấp nhận hành vi vi phạm bản quyền của phía đoàn làm phim khi sử dụng di sản của Việt Nam mà không có bất kỳ chú thích nào. Nhìn về lâu dài, hành động này sẽ để lại hậu quả nghiêm trọng khi dễ khiến người Trung Quốc lầm tưởng rằng Nhã nhạc là truyền thống văn hóa của Trung Quốc.