Hạt chia không phải ai ăn cũng tốt

Điều gì đã khiến hạt chia được tôn vinh là "thần dược" khắp năm châu bốn bể? Mỗi 100 gram hạt chia có thể chứa đến 34.4 gram chất xơ, 16.5 gram chất đạm không chứa gluten, và 26 gram axít béo không bão hòa, theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ.

Hạt chia, được thu hoạch từ cây hoa Salvia hispanica thuộc họ bạc hà, từng là thực phẩm thiết yếu cho những nền văn minh cổ đại như văn minh Aztec và Maya tại vùng Trung Mỹ từ những năm 3500 TCN.

Loại hạt này thường được ăn riêng, hoặc trộn chung với hạt ngũ cốc khác, trộn với nước, nghiền thành bột, dùng trong dược liệu, và ép dầu. Chúng còn được dùng làm lớp nền để vẽ mặt và cơ thể - thực sự là một loại thực phẩm với vô vàn chức năng.

Hạt chia là món khoái khẩu của nhân loại từ thời cổ đại đến hiện đại.

Trong một báo cáo khoa học trong tạp chí Nutrients, các nhà khoa học người Ba Lan đã kết luận rằng hạt chia là "một nguyên liệu thô quý giá với những đặc tính công nghệ và nâng cao sức khỏe có thể được áp dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp thực phẩm."

Tuy đa số mọi người có thể ăn hạt chia với liều lượng thông thường mà không hề hấn gì, không phải ai cũng vậy. Các chuyên gia khuyến cáo rằng những người có triệu chứng bệnh tiềm ẩn nên tham khảo những rủi ro khi ăn hạt chia.

Những ai không nên ăn hạt chia?

Jimmy Louie Chun-yu, giáo sư trợ lý tại Đại học Hồng Kông khoa Sinh học, cho biết rằng những người từng bị đột quỵ nên thận trọng trong việc tiêu thụ hạt chia vì hàm lượng axít béo omega-3 cao có thể làm loãng máu.

Jimmy Louie Chun-yu, giáo sư trợ lý tại Đại học Hồng Kông khoa Sinh học.

Những người đang uống các loại thuốc làm loãng máu nên hạn chế ăn hạt chia vì chúng sẽ ức chế quá trình đông máu và có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn máu. Chính vì vậy mà hạt chia cũng nên được hạn chế tiêu thụ bởi những người có huyết áp thấp.

Louie chia sẻ thêm rằng những người mắc bệnh liên quan đến đường ruột, ví dụ như bệnh Crohn, không nên ăn quá nhiều hạt chia hằng ngày, vì lượng chất xơ không hòa tan sẽ gây ra những vấn đề về đường ruột như tiêu chảy, táo bón, và đầy bụng.

Những người không nên ăn nhiều hạt chia bao gồm: người từng bị đột quỵ, người đang sử dụng thuốc làm loãng máu, người có huyết áp thấp, người bị bệnh đường ruột, và người bị dị ứng với một số loại hạt.

Hạt chia cũng có thể gây dị ứng, nhất là đối với những người bị dị ứng hạt vừng, bạc hà, hay hạt mù tạc. Trong những trường hợp này, chỉ cần tiếp xúc với những loại hạt này thôi cũng sẽ gây ra phản ứng dị ứng.

Công dụng thần kỳ của hạt chia

Nếu không thuộc những nhóm trên thì bạn có thể thoải mái trải nghiệm sự tuyệt vời của hạt chia.

Hạt chia nổi tiếng là "bài thuốc" hỗ trợ giảm cân vô cùng hiệu quả, và thường được dùng làm nguyên liệu trong nhiều món ăn thức uống.

Lượng chất xơ không hòa tan trong hạt chia không làm tăng lượng đường trong máu và không làm tiêu hao insulin trong cơ thể, nên chúng có lợi cho những bệnh nhân tiểu đường.

Thêm vào đó, hạt chia còn có thể hỗ trợ giảm cân. Lượng chất xơ hòa tan giúp hạt chia hấp thụ lượng nước và nở ra gấp 12 lần trọng lượng ban đầu của chúng. Điều này sẽ tạo cảm giác no cho người ăn và làm giảm sự thèm ăn.

Khi vào môi trường nước, hạt chia có thể hấp thụ nước và nở ra gấp 12 lần so với trọng lượng ban đầu.

Lượng axít béo trong hạt chia chủ yếu là axít alpha-linolenic (ALA), là một loại omega-3 có lợi cho tim mạch và não bộ, giúp làm giảm cholesterol và huyết áp. ALA cũng có đặc tính kháng viêm.

Loại hạt này cũng là một nguồn khoáng chất tuyệt vời, gồm có canxi, sắt, magiê, mangan, phốtpho, và kẽm. Hạt chia có hàm lượng canxi cao gấp 6 lần so với sữa, biến chúng thành một nguồn canxi tuyệt vời cho những người không dung nạp được lactose hoặc không tiêu thụ sản phẩm làm từ sữa.

Hạt chia giàu canxi và là lựa chọn tuyệt vời cho những người không tiêu thụ sản phẩm làm từ sữa.

Louie gợi ý rằng đa số mọi người có thể bắt đầu từ một muỗng hạt chia một ngày - rắc lên thức ăn, trộn với nước, hay dùng làm nguyên liệu chế biến - và dần dần tăng lên đến hai muỗng.