Lời giải đáp cho 10 câu hỏi muôn thuở (P.1)

Con gà có trước hay quả trứng có trước?

Câu hỏi kinh điển này đã gây khó dễ cho biết bao thế hệ. Con gà và quả trứng, liệu ai mới là “kẻ đến sau”? Quay ngược thời gian, ngay cả Aristotle - nhà triết học, khoa học người Hy Lạp cổ đại – cũng bối rối trước câu hỏi này. Tuy nhiên, ông đã chọn giả thuyết đơn giản bằng việc kết luận rằng cả con gà và quả trứng phải luôn tồn tại. Trong khi đó, Stephen Hawking – người được mệnh danh là truyền nhân của Albert Einstein – lập luận rằng quả trứng đến trước con gà.

Mặc dù phải mất rất lâu để các nhà khoa học tìm ra câu trả lời đúng, nhưng bây giờ chúng ta biết được rằng quả trứng đã thực sự có trước con gà. Nghiên cứu khảo cổ học cho thấy những hóa thạch lâu đời nhất của trứng khủng long và phôi là khoảng 190 triệu năm tuổi, còn hóa thạch chim thủy tổ - loài chim lâu đời nhất - chỉ khoảng 150 triệu năm tuổi. Điều này đã chứng minh chim chỉ là kẻ đến sau mà thôi!

Tại sao chúng ta có thể trải nghiệm déjà vu?

Hầu như tất cả chúng ta đã trải nghiệm déjà vu ít nhất một lần trong đời. Déjà vu là cảm giác khi chúng ta cảm thấy như đã từng trải qua tình huống hiện tại từ trước đây rồi.

Đối với một số người, nó có thể đơn giản như khi bước vào một căn phòng, hoặc nhìn thấy một bức tranh; trong khi đối với những người khác, nó có thể là một sự kiện nào đó.

Mặc dù nó khiến chúng ta cảm thấy như đang du hành xuyên thời gian và trải qua một sự kiện mà chúng ta đã từng trải qua, các nhà thần kinh học tin rằng đây là một rối loạn chức năng ngắn hạn ở một số vùng của não.

Những tác nhân như căng thẳng, mệt mỏi hoặc thậm chí là say xỉn có thể đóng một vai trò chính trong quá trình nhầm lẫn này, khiến não lầm tưởng những ký ức mới của chúng ta là những ký ức cũ.

Một nghiên cứu khác cũng cho thấy cảm giác déjà vu có thể liên quan đến hoạt động ở thùy thái dương trung gian – phần não có liên quan đến nhận thức cảm giác, sản xuất lời nói và liên kết trí nhớ.

Ngựa vằn có màu đen sọc trắng hay màu trắng sọc đen?

Theo các nguyên tắc của phôi thai học, ngựa vằn có màu đen với sọc trắng. Các sọc trắng về cơ bản là do thiếu sắc tố đen tự nhiên. Mặc dù nhiều người tin rằng ngựa vằn có màu trắng với sọc đen nhưng điều ngược mới đúng về mặt khoa học. Các nghiên cứu cho thấy phôi ngựa vằn có màu đen hoàn toàn và các sọc trắng chỉ xuất hiện trong giai đoạn phôi thai cuối cùng.

Có thể bạn chưa biết nhưng các sọc của ngựa vằn thú vị hơn chúng ta vẫn tưởng. Mỗi con ngựa vằn có các vằn hoàn toàn khác nhau. Các vằn còn giúp chúng sống sót trong tự nhiên.

Theo các nhà nghiên cứu, các sọc trắng thu hút ít ruồi trâu hơn. Cũng có một niềm tin khá phổ biến rằng các sọc cũng đóng vai trò như một vũ khí ngụy trang để ngăn chặn những kẻ săn mồi.

Vì ngựa vằn dành phần lớn thời gian trên các vùng đồng bằng rộng lớn nên cơ thể của chúng phải chịu sức nóng dữ dội của châu Phi trong thời gian dài. Các sọc trắng làm chệch hướng gần như tất cả tia sáng mặt trời, do đó giúp chúng điều chỉnh nhiệt độ cơ thể.

Tại sao một số giấc ngủ ngắn khiến chúng ta cảm thấy được nghỉ ngơi trong khi ngủ 7-8 giờ khiến ta kiệt sức?

Có những lúc chúng ta ngủ một giấc ngắn và cảm thấy như được “sạc pin” khi thức dậy để sẵn sàng kết thúc phần còn lại của ngày. Và lại có những lúc chúng ta ngủ đủ 7-8 giờ nhưng thức dậy hoàn toàn mệt mỏi. Vậy tại sao điều này xảy ra?

Trước hết, chế độ ăn uống, lối sống và vô số lượng caffeine của chúng ta có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Tiêu thụ quá nhiều thức ăn nhanh, đồ uống ăn kiêng, caffeine và nước tăng lực có thể khiến chúng ta cảm thấy mệt mỏi, ngay cả sau một giấc ngủ ngon.

Một yếu tố đơn giản như bị mất nước cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của chúng ta.

Một thực tế quan trọng khác là những giấc chợp mắt phải luôn ngắn. Một giấc ngủ trưa dài có thể đưa chúng ta đi vào chu kỳ giấc ngủ REM sâu, khiến chúng ta khó thức dậy hoặc cảm thấy mệt mỏi khi thức dậy. Theo các nhà nghiên cứu, thời gian tốt nhất để ngủ trưa là trong khoảng từ 1 giờ chiều đến 3 giờ chiều và không quá 30 phút. Giấc ngủ lâu hơn có thể khiến bạn cảm thấy kiệt sức trong phần còn lại của ngày.

Ngủ quá muộn vào ban đêm hoặc ngủ vào những thời điểm khác nhau trong đêm cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Điều này là do cơ thể bạn gặp khó khăn trong việc tổng hợp melatonin kịp thời.

Bên cạnh đó, chưa đến 1% dân số có khả năng ngủ trong thời gian cực ngắn mà vẫn có thể hoạt động cả ngày. Các nhà khoa học tin rằng điều này là do một số loại đột biến gen ảnh hưởng đến chu kỳ thức giấc của họ.

Những sợi dây nhỏ nổi trong mắt khi chúng ta nhìn vào các vật sáng chói là gì?

Các “phao nổi”, "mạng nhện" hoặc các đốm trôi trong tầm nhìn khi ta ngừng di chuyển mắt. Chúng xuất hiện khi ta nhìn vào thứ gì đó sáng, chẳng hạn như tờ giấy trắng hoặc bầu trời vào ban ngày. Những đường uốn lượn nhỏ này được hình thành khi thủy tinh thể, một chất giống gel lấp đầy khoảng 80% mắt và giúp mắt duy trì hình dạng tròn, từ từ co lại.

Khi thủy tinh thể co lại, chúng tạo thành dạng sợi nhỏ và những sợi này có thể tạo thành bóng trên võng mạc. Đó chính là những đốm sáng mà chúng ta nhìn thấy.