Chuyện chưa kể về dân tộc 'đẹp nhất thế giới'

Lịch sử bi đát

Circassia hay còn được gọi là Adyghe là một dân tộc sống ở Circassia, gần đông bắc biển Đen nay thuộc Sochi, Nga. Trong suốt lịch sử của mình, người Circassia đã nhiều lần bị đô hộ bởi các dân tộc khác nhau. Vào những năm 400 sau Công Nguyên, họ bị xâm lược bởi người Bulgar và trở thành một phần của Đại Bulgaria cổ. Tuy nhiên, chỉ một thời gian ngắn sau đó, Đại Bulgaria bị một dân tộc bán du mục người Turk tên là Khazar lật đổ và được sát nhập vào Khazaria, một trong những trung tâm giao thông quan trọng nhất thế giới thời Trung Cổ.

Vào khoảng những năm 1000, Khazaria sụp đổ và kể từ đó, nơi này trở thành miếng mồi ngon cho nhiều bộ tộc khi lần lượt bị rơi vào tay các đế quốc như Mamluk, Crime Tatar và Ottoman. Thế nhưng, ít nhất thì họ vẫn có được nền tự chủ của riêng mình nhờ những chính sách ngoại giao mềm mỏng và khôn khéo của người đứng đầu nơi đây.

Vào giữa thế kỷ 18 và 19, nơi đây dần mất đi nền độc lập khi Đế quốc Nga quyết định mở rộng lãnh thổ bằng cách gây chiến tranh. Thời gian đầu, họ cũng giành được những chiến thắng nhất định, nhưng thế là chưa đủ khi dân tộc này dần mất đi những phần trọng yếu vào tay người Nga. Đỉnh điểm là sau cuộc chiến Nga - Circassia kéo dài hơn 100 năm, họ phải chịu thất bại nặng nề, dẫn đến hơn 500.000 người đã bị đi đày đến những vùng lân cận như Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Li-băng ngày nay, và bị bán qua bán lại như những món hàng trên con đường buôn bán nô lệ trải dài khắp biển Đen.

Vẻ đẹp danh bất hư truyền

Từ cuối thời kỳ Trung Cổ, người Circassia đã được biết đến là có vẻ đẹp đặc biệt khi bị bán làm nô lệ cho những ông vua, bà chúa khắp châu Âu. Thậm chí người sáng lập ra dòng họ Medici danh tiếng khắp thời Phục Hưng, Cosimo de Medici còn có một đứa con hoang vô thừa nhận với một nữ nô lệ Circassia tên là Maddalena.

Tuy nhiên, phải đến thời Đế quốc Ottoman thì danh tiếng về nhan sắc của dân tộc này mới trở nên phổ biến. Vô số người con gái Circassia bị bắt vào hậu cung (harem) của những vị sultan hay shaq và nhiều người trong số họ leo lên những vị trí quan trọng nhất trong hậu cung như Valide Sultans (Thái hậu), Haseki Sultan (Quý Phi), Kadınefendi (Quý nhân),… Đặc biệt, sau chiến tranh Nga - Circassia, nhu cầu có phụ nữ người Circassia càng tăng mạnh ở các đế quốc phía Đông khi Nga cắt đứt con đường buôn bán nô lệ ở đây và phá hủy vùng đất của họ.

Tương truyền, các phi tần Circassia trong hậu cung có “đôi mắt xanh lá, làn da trắng đến độ trong suốt, mái tóc óng ả, eo con kiến, ngũ quan cân đối và tay chân đẹp”. Không chỉ những phi tần mà những người phụ nữ bình thường cũng được biết đến với vẻ đẹp hơn người. Trong cuốn sách “Một năm giữa những người Circassia” nhà văn John Augustus Longworth đã miêu tả họ như sau: "Người con gái ấy có nét đẹp hiếm có với đôi mắt xanh lá đầy bí ẩn; mái tóc màu nâu sáng được bện thành lọn thả xuống vai. Cô ấy đội một cái mũ đỏ và đeo mạng màu trắng bạc, không giống những cái mũ của người Albania. Như bao người đàn ông hay đàn bà Circassia khác, họ mang một nét đẹp vô cùng gợi dục."

Nhà thần học nổi tiếng Florence Nightingale còn gọi họ trong cuốn nhật ký hành trình của bà là “thứ tuyệt tác có vẻ ngoài thu hút và kiều diễm nhất mà tôi từng nhìn thấy”.

Giống như những cô gái trong dân tộc của mình, đàn ông Circassia cũng được ngưỡng mộ bởi vẻ ngoài mà theo nhà sử học Charles King gọi là “khiến đàn ông cũng phải mê mệt”. Vào năm 1862 ở Scotland, hai người đứng đầu là Hadji Hayder Hassan và Kustan Ogli Ismael của tộc Circassia đã đến đây để cầu xin sự trợ giúp của người Anh trong cuộc chiến chống lại Nga. Theo tờ Dundee Advertiser: "Hai vị thủ lĩnh là hai người đàn ông cực kỳ đẹp trai, họ mang dáng điệu oai nghiêm, trang phục lộng lẫy và toát ra phẩm chất vốn có của những người quý tộc. Họ có mái tóc và bộ râu đen cùng với hàng lông mày rậm. Những đứa con của vùng núi này đã khiến cho chúng ta phải suy nghĩ lại dân tộc mình và nhận ra rằng tiêu chuẩn về cái đẹp của mình đã bị hạn chế."

Đi vào lịch sử

Tiếng lành đồn xa, vẻ đẹp có một không hai của dân tộc này đã được nhiều nhà văn, nhà thơ danh tiếng như Lord Byron, Henry Fielding hay là nhà triết học Voltaire đưa vào các tác phẩm nổi tiếng với hàng loạt mỹ từ như “đẹp hơn cả những viên ngọc quý ở Ấn Độ”, “tuyệt trần”, “đẹp nhất trong số những người đẹp” hay “vẻ đẹp không có đối thủ”. Danh tiếng về nhan sắc của họ còn được luật sư Gustav Hugo nhắc đến và được Karl Marx trích dẫn vào cuốn sách “Tuyên ngôn triết học của Trường Luật Lịch sử” khi nói về chế độ nô lệ.

Dần dà, cái đẹp của họ đã được coi là một tiêu chuẩn vẻ đẹp thời đó và hàng loạt mỹ phẩm lấy danh Circassia đã ra đời nhằm đánh vào thị hiếu của người dân. Năm 1872, một loại phấn má có tên là “Bloom of Circassian” được quảng cáo là "sử dụng bởi những người phụ nữ xinh đẹp nhất thế giới” và “chiết xuất từ những cây cỏ tự nhiên ở Circassia” ra mắt. Ngay lập tức, nó đã gây sốt trong xã hội thời đó và trở thành loại phấn má phổ biến nhất vào thế kỷ 18 và 19 dù có giá thành cực kỳ đắt đỏ.

Ăn theo nó là hàng loạt sản phẩm như sữa dưỡng “Circassian Lotion” với tác dụng làm trắng da, thuốc nhỏ mắt “Circassian Eye-Water” để trị các bệnh về mắt hay thuốc nhuộm tóc “Circassian Hair Dye” để có màu tóc giống họ. Dù không biết tác dụng của nó đến đâu nhưng các sản phẩm này đều bán đắt như tôm tươi nhờ sở hữu tên của dân tộc này.

Trở thành trò mua vui trong rạp xiếc

Với gốc gác châu Âu kỳ lạ, tiếng đồn về vẻ đẹp hơn người cùng với những câu chuyện mang màu sắc bí ẩn và thần thoại xung quanh dân tộc của mình, người Circassia đã nhanh chóng rơi vào tầm ngắm của những doanh nhân vô đạo đức, trong đó có ông bầu gánh xiếc lừng danh P.T Barnum. Năm 1865, ông ta đã cho giới thiệu Zalumma Arga hay “Ngôi sao phương Đông” trong Bảo tàng Mỹ của Barnum tại New York. Khác với mô tả về nhan sắc hiếm có của phụ nữ Circassia, Zalumma sở hữu mái tóc phồng tối màu và mặc trang phục kiểu phương Đông. Tuy nhiên, điều đó cũng không làm giảm bớt sức tò mò của dân chúng xung quanh dân tộc bí ẩn này. Không chỉ vậy, ông còn thêu dệt nhiều câu kỳ lạ xung quanh cô gái ấy.

Theo lời Barnum, Zalumma vốn là con gái của một hoàng tử người Circassia ở biển Đen. Tuy nhiên, do nhiều biến cố mà cô đã bị đem bán như một nô lệ ở Constantinopole. May mắn thay là cô đã được Barnum cứu thoát và đưa về Mỹ. Nhờ có vẻ ngoài đặc biệt và chuyện đời kịch tính, chỉ một thời gian ngắn sau đó, cô đã trở thành điểm sáng và đem về rất nhiều tiền cho ông chủ. Sau đó ông ta còn tuyển thêm một cô gái mới có tên là Zoe Meleke và cũng vẽ nên câu chuyện về một người phụ nữ xinh đẹp nhưng bất hạnh.

Khi trở nên nổi tiếng, những người phụ nữ này bị đem đi khắp các gánh xiếc dành cho dân nghèo quanh nước Mỹ để mua vui. Họ thường bị bắt mặc những bộ đồ hở hang, mang tính gợi dục trái với hình ảnh kín đáo, đoan trang ban đầu. Ngoài ra, khi danh tiếng dần qua đi, họ phải học thêm các ngón nghề khác trong rạp xiếc như nuốt kiếm để được tồn tại.

Ngày nay, số dân Circassia là khoảng 8 triệu người và sống rải rác ở nước như Thổ Nhĩ Kỳ, Iran hay Nga. Trải qua một thời gian dài bị đồng hóa với người dân bản địa, văn hóa của họ cũng đã thay đổi ít nhiều. Nhưng chắc chắn một điều rằng nhan sắc phi thực đã từng được lưu danh sử sách của dân tộc này sẽ không bao giờ bị lãng quên.