Lãnh nguyên là những khu vực lạnh giá, đặc trưng bởi tầng đất cái (tầng đất dưới lớp đất mặt) bị đóng băng. Tại một vài thời điểm trong năm nhiệt độ lãnh nguyên có thể xuống đến -70 độ C và thường xuyên có gió giật mạnh, ít mưa.
Ở nơi lạnh lẽo khắc nghiệt như vậy tưởng chừng sẽ không có sự sống nào được tìm thấy, vậy mà vẫn có những loài thực vật tồn tại, phát triển mạnh mẽ và tràn đầy sức sống.
Nhìn chung, để thích nghi với khí hậu lạnh giá của lãnh nguyên, những loài thực vật này hầu hết đều phát triển thấp, mọc sát mặt đất để giảm tối đa sức ảnh hưởng của các cơn gió mạnh. Chúng cũng có rễ ăn sâu để tránh bị tàn phá bởi lớp đất đóng băng. Một vài trong số chúng có lớp lông mao bao phủ quanh thân, lá và hoa giúp giảm thoát nhiệt. Một số khác lại mọc chồi hoa khum giúp tập chung ánh nắng mặt trời vào trung tâm bông hoa. Hay một số khác nữa thích nghi để nở hoa trong nhiệt độ thấp, tự làm khô và tự tươi trở lại khi độ ẩm tăng.
Thảm thực vật ở Bắc cực vốn là các loài cây bụi thấp và nhỏ, thường phát triển mạnh khi khí hậu ấm lên. Tuy nhiên những loài cây bụi này đang ngày càng cao lớn và lan rộng. Đây không hẳn là tín hiệu tốt vì khi chúng phát triển quá mạnh có thể gây thay đổi chu trình dinh dưỡng và mức carbon của đất, ảnh hưởng đến nhiệt độ đất, làm tan lớp đất đóng băng khiến khí hậu Bắc Cực ngày càng ấm lên, kéo theo sự nóng lên toàn cầu.
Dưới đây là 15 loài cây bụi lãnh nguyên có khả năng thích nghi tốt nơi khí hậu lạnh giá và khắc nghiệt nhất trên Trái Đất.
1. Liễu Bắc Cực (Salix arctica)
Liễu Bắc Cực có nhiều hình dáng và kích thước khác nhau nhưng chiều cao trung bình đều khoảng 15 – 20cm. Bộ rễ của chúng bò lan rộng trên mặt đất. Phiến lá hình bầu dục, nhọn, hoa có gai. Cả hoa và lá đều được bao phủ một lớp lông mao giúp giảm thoát nhiệt. Loài cây này còn có khả năng tự tạo ra một loại chất giống thuốc trừ sâu để giữ côn trùng tránh xa chúng.
2. Liễu lùn (Salix erbacea)
Liễu lùn, hay còn được gọi với cái tên Liễu tuyết, có chiều cao chỉ khoảng 5cm, mọc sát mặt đất, là một trong những loài cây nhỏ nhất thế giới. Kích thước này được coi là hoàn hảo để chúng chống chọi lại với khí hậu khắc nghiệt vùng lãnh nguyên. Hoa của chúng đa dạng màu sắc từ đỏ, hồng đến vàng và nâu với những phiến lá xòe rộng giúp đón nắng một cách tối đa.
3. Anh túc Bắc cực (Papaver radicatum)
Loài cây này được tìm thấy ở hầu hết phần Bắc Mỹ thuộc Bắc Cực, cũng như ở núi Rocky, đông bắc Utah và bắc New Mexico. Cây anh túc Bắc Cực thường có màu sắc sáng hơn những loài anh túc khác để ngụy trang trong quang cảnh băng tuyết vùng lãnh nguyên. Chúng cũng có bộ rễ lan rộng, trải dài giúp tìm kiếm nguồn nước trong phạm vi rộng hơn.
4. Cỏ bông Bắc cực (Eriophorum vaginatum)
Cỏ bông là loài thực vật phổ biến trong quần xã sinh vật lãnh nguyên. Chúng là loài cây thân thảo sống lâu năm, lá mỏng như cỏ. Mỗi cây cao từ 20 – 71cm, có 3 cụm hạt được bảo vệ dưới một lớp lông dày đặc như bông. Lớp lông và hạt này sẽ theo gió phân tán để tạo thành thế hệ cây mới. Cỏ bông có ý nghĩa quan trọng trong nền văn hóa Inuit ở Bắc cực. Người Inuit sẽ phơi khô chúng rồi trộn với mỡ hải cẩu hoặc mỡ tuần lộc để tạo ra bấc đèn hay nến phục vụ cho sinh hoạt hàng ngày.
5. Hoa hồng lãnh nguyên (Dasiphora fruticose)
Tundra Rose (hay còn gọi là cây bụi có gai) có nhiều màu sắc khác nhau bao gồm trắng, vàng, cam và hồng. Nhờ sức chống chịu và dễ thích nghi, chúng có thể dễ dàng phát triển tốt trong môi trường lãnh nguyên khắc nghiệt, đặc biệt là luôn giữ được màu sắc tươi sáng để thu hút các loài côn trùng thụ phấn. Nó còn chịu đựng được cả hạn hán, xói mòn, ô nhiễm không khí, dễ dàng sống và phát triển trong nhiều điều kiện khí hậu và nhiệt độ khác nhau.
6. Saskatoon Berry (Amelanchier alnifolia)
Từ những bông hoa nhỏ trắng muốt mùa xuân đến quả mọng mùa hè và sắc cam rực rỡ của lá mùa thu khiến Saskatoon Berry luôn tràn đầy sức sống tại bất cứ thời điểm nào trong năm.
Mặc dù có vẻ ngoài khá giống với việt quất nhưng Saskatoon Berry lại dễ sống, ít kén đất hơn và có họ gần với táo. Quả Saskatoon Berry với đặc điểm vẫn tiếp tục chín sau khi đã rời cành là nguồn thức ăn chính cho nhiều loài chim và hoa thì dành cho những loài thụ phấn.
Bình luận (0)
Trở thành người đầu tiên bình luận trong bài viết này.