Vi khuẩn đang tiến hóa để phân hủy rác thải nhựa

Vi khuẩn mặc dù là những sinh vật tí hon mà mắt thường không thể nhìn thấy được nhưng chúng lại chiếm số lượng đông đảo nhất trong sinh giới và đóng vai trò chủ chốt trong việc duy trì sự sống trên khắp hành tinh.

Chúng có thể là những nhà nông lành nghề với công việc chính là phân hủy các chất hữu cơ cung cấp dinh dưỡng cho đất, hay là nhà địa chất học khi góp phần hình thành dầu lửa, than đá, chúng cũng là những bác sĩ tài ba giúp con người và các sinh vật sống khác phát triển khỏe mạnh. Và bây giờ, chúng đang dần tiến hóa để trở thành những nhà môi trường học mang trọng trách giải quyết thảm họa ô nhiễm rác thải nhựa do con người gây ra.

Nghiên cứu mới của trường Đại học Công nghệ Chalmers, Thụy Điển trên 200 triệu mẫu gen được lấy từ hơn 200 địa điểm khác nhau, từ đất liền đến đáy đại dương, cho kết quả: có 30.000 loại enzyme khác nhau có khả năng phân hủy đến 10 loại nhựa được sử dụng phổ biến hiện nay.

Dựa vào dữ liệu của 95 mẫu enzyme có sẵn từ các vi sinh vật phân hủy nhựa đã biết trước đây, các nhà khoa học đã đối chiếu nó với các mẫu gen mới thu thập được và nhờ công nghệ máy tính chọn lọc ra các enzyme tương tự.

Trong số 30.000 loại enzyme được tìm thấy có đến 60% mẫu được xác định là mới và phần lớn phân bổ ở những khu vực có nồng độ ô nhiễm cao như biển Địa Trung Hải, Nam Thái Bình Dương,…đặc biệt là ở sâu dưới lòng đại dương.

Với các mẫu thu thập được trên đất liền, người ta cũng tìm thấy một số loại có khả năng phân hủy cả phụ gia nhựa như phthalates. Nhưng thật không may, chưa có mẫu enzyme nào được tìm thấy trên cơ thể người. Vì thế, giải pháp cho vấn đề nhiễm hạt vi nhựa trên người vẫn còn đang bị bỏ ngỏ.

Tuy nhiên, tốc độ phân hủy nhựa trong tự nhiên rất chậm. Giải pháp chính để giải quyết cuộc khủng hoảng ô nhiễm này vẫn là hạn chế và giảm thiểu sử dụng đến mức tối đa.

Tuy nhiên, tốc độ phân hủy nhựa trong tự nhiên rất chậm. Giải pháp chính để giải quyết cuộc khủng hoảng ô nhiễm này vẫn là hạn chế và giảm thiểu sử dụng đến mức tối đa.

Mục tiêu tiếp theo của các nhà khoa học là sẽ nghiên cứu để phân loại ra các enzyme có khả năng phá vỡ cấu trúc nhựa nhanh chóng nhất, áp dụng nó vào quy mô công nghiệp để đẩy mạnh tái chế rác thải nhựa, giảm sản xuất nhựa nguyên sinh.

Các nhà khoa học ban đầu không hi vọng sẽ tìm thấy một số lượng lớn enzyme như thế. Khám phá này thực sự là một bất ngờ. Rõ ràng là tự nhiên cũng đang nỗ lực từng ngày để giải quyết gánh nặng mà con người tạo ra cho nó. Nhưng với tốc độ hiện nay, nếu con người không chịu hợp tác mà chỉ ỷ lại vào tự nhiên thì chắc chắn trái đất sẽ bị diệt vong trước khi tự nhiên có thể tự cứu mình.