Nghe người trẻ bàn về Kiều: Vì 4 cái sai này, nàng Kiều không đáng tôn vinh, càng không thể tha thứ nổi

Dù ra đời đã ngót 200 năm thế nhưng Truyện Kiều vẫn là một trong những tác phẩm kinh điển, thường được người đời đem ra bàn luận. Dĩ nhiên, chẳng ai dám phán xét tài năng cũng như tấm lòng cống hiến của đại thi hào Nguyễn Du cho nền văn chương nước nhà. Điều duy nhất khiến độc giả phải tranh cãi bấy lâu này chính là tính cách của nhân vật Thúy Kiều.

Thúy Kiều - người con gái hoàn hảo mà đáng thương

Trong lòng nhiều người, Kiều là hiện thân của câu nói "tài sắc vẹn toàn". Không những thế, nàng còn được ngợi ca về nhân cách khi chấp nhận bán mình chuộc cha, hi sinh mối ước thề dang dở với chàng Kim để trọn vẹn hiếu nghĩa.

Nguyễn Du cũng tả Kiều như một người con gái sống có lý có tình. Dù không giữ được lời hứa với Kim Trọng thì Kiều vẫn sắp xếp nhờ Thúy Vân thay mình đền đáp "Tình sâu mong trả nghĩa dày". Với cả những nhân vật khác như Thúc Sinh, Vãi Giác Duyên, Hoạn Thư thì nàng cũng phân xử đâu ra đấy.

Nếu như ngày xưa, văn học nước nhà chỉ biết ngợi ca nàng Kiều như một người con gái cốt cách đoan chính và đáng thương thì giờ đây, không ít độc giả thời hiện đại đã mạnh dạn thể hiện quan điểm ngược lại.

Góc nhìn mới về nàng Kiều

Mới đây trên một trang fanpage, một độc giả đã bày tỏ băn khoăn về việc nhiều bạn trẻ thời nay chê nàng Kiều quá cực đoan. Tuy nhiên trong phần bình luận, khá đông ý kiến phản hồi lại đồng tình rằng nàng Kiều có những cái sai không thể bào chữa.

Cái sai đầu tiên là việc "trao duyên" cho em gái Thúy Vân. Phải chăng Kiều đã quá ích kỉ khi nhờ em gái ở bên Kim Trọng giúp mình suốt phần đời còn lại mà chẳng để tâm xem Thúy Vân có cảm giác gì với chàng Kim hay không?

Một phần là do nền giáo dục cứ tâng bốc Kiều quá mức, cái gì viết về Kiều là cứ phải tốt đẹp, giỏi giang. Trong khi thực sự Kiều không hề hoàn hảo: tự ý đính ước, tự ý trao duyên (trong xã hội phong kiến, điều này là cấm kị, mình không thích cách nói là Kiều "đi trước thời đại", vì rõ ràng vào thời điểm đó chẳng ai biết trước rằng sau này nam nữ sẽ được tự do yêu nhau, và cũng không ai nghĩ tư tưởng ấy là tiến bộ).

Chuyện Kiều trao duyên cho Vân, tuy nói là nhờ vả nhưng có khác gì ép buộc, làm gì có đứa em nào nỡ từ chối khi chị đã quỳ lạy cầu xin mình chứ. Nếu Kiều không trao duyên, Vân và Kim Trọng đã có thể tìm hạnh phúc mới (cá nhân mình thấy tình cảm của Trọng và Kiều chưa thật sự sâu đậm).

Độc giả Nguyệt Quỳnh bình luận

Cái sai thứ hai là chuyện Kiều biết Thúc Sinh có vợ nhưng vẫn nguyện lao vào mối quan hệ này. Để cuối cùng khi Hoạn Thư muốn giành lại chồng, thứ vốn dĩ thuộc về cô ta thì lại bị mang tiếng ác.

Cụ Nguyễn Công Trứ từng viết trong Vịnh Truyện Kiều:

Từ Mã Giám Sinh cho đến chàng Từ Hải,
Cánh hoa tàn đem bán lại chốn thanh lâu
Bấy giờ Kiều còn hiếu vào đâu
Mà bướm chán ong chường cho đến thế!
Bạc mệnh chẳng lầm người tiết nghĩa,
Đoạn trường cho đáng kiếp tà dâm!

Năm đó gặp gỡ Từ Hải trong kĩ viện, phải lòng nhau nên chàng chuộc Kiều ra. Cả hai nên vợ nên chồng và có quãng thời gian mặn nồng "Hai bên cùng liếc hai lòng cùng ưa".

Thế nhưng, chính lúc này Kiều mắc cái sai thứ 3 là khuyên Từ Hải ra hàng.

Tôi thấy Kiều thực sự không xứng với danh xưng tài nữ mà tác giả ban tặng. Một người vợ điều quan trọng nhất là hiểu chồng mình chứ không phải tham gia việc nước. Từ Hải là ai, anh hùng vùng vẫy bốn phương tay không làm nên có đồ. Một người đàn ông tài hoa xuất chúng như thế thì kiêu ngạo ngút trời, Từ Hải còn sống là còn kiêu ngạo.

Thế nhưng, Kiều đã đi nghe lời người ngoài khuyên Từ Hải hàng. Cô ấy chỉ là một cô gái nuôi trong nhà chưa ra trận mạc bao giờ biết gì mà tham gia năm lần bảy lượt khuyên hàng. Nếu cô ấy hiểu Từ Hải thì phải biết khi hàng tự tôn của Từ Hải cũng biến mất chứ?

Độc giả Trang My nhận định.

Sau khi Từ Hải mất, nhiều độc giả cũng không hài lòng khi Kiều không thủ tiết theo chồng mà tiếp tục trở thành bạn tri kỉ với Kim Trọng. Tính cách mong manh, dễ mềm lòng và việc Kiều có nhiều đoạn tình cảm với nhiều người đàn ông khiến không ít độc giả trẻ ngày nay, đặc biệt là độc giả nữ khó mà thông cảm với nàng.

Đừng nên đánh mất giá trị cốt lõi của tác phẩm

Hai thái độ cực đoan về Truyện Kiều vốn dĩ đã nhen nhóm từ khi tác phẩm mới ra đời. Tuy nhiên khó mà kết luận nàng Kiều hoàn toàn sai hay hoàn toàn đúng được.

Giá trị cốt lõi của tác phẩm nằm ở chỗ coi trọng tài năng con người, kể cả những thân phận ở đáy cùng xã hội như Kiều. Bên cạnh đó, đánh giá một tác phẩm kinh điển như Truyện Kiều thì cần phải đưa nó vào hoàn cảnh lịch sử cùng văn hóa chứ không nên áp đặt tư duy hiện đại.

Có người cho rằng: "Về phương diện văn chương thì ai cũng công nhận Truyện Kiều là hay, nhưng về đường luân lý, theo các cụ là một quyển không nên cho đàn bà con gái xem. Người ta nói Đàn ông chớ kể Phan Hoa Trần/ Đàn bà chớ kể Thúy Vân Thúy Kiều. Chắc cũng có cái lý của nó".

Xin trích lại đôi dòng thơ cụ Nguyễn Du tự nhận xét về tác phẩm của mình để kết lại bài viết này.

Lời quê góp nhặt dông dài,
Mua vui cũng được một vài trống canh.