Đằng sau cái chết tức tưởi của nữ hoàng phim câm Nguyễn Linh Ngọc: Lẽ nào chỉ bởi một chữ tình? (Kỳ 1)

Là một trong những mỹ nhân nổi tiếng nhất thập niên 30 của Trung Quốc, Nguyễn Linh Ngọc ra đi khi sự nghiệp đương độ nở rộ và cũng ở lứa tuổi đẹp nhất đời người con gái. Có lẽ những ưu phiền trong cuộc sống đã dồn nàng vào bế tắc không lối thoát, có lẽ tự tay kết thúc tất cả mới là cách tốt nhất cho nàng.

Nhưng đối với hậu thế, cái chết của Nguyễn Linh Ngọc chưa bao giờ chìm vào quên lãng. Thi thoảng họ vẫn đem ra bàn luận, rằng tại sao "viên ngọc lung linh" ấy lại dại dột tới vậy? Mà sự thực, họ đâu phải nàng để hiểu được Linh Ngọc đã trải qua những gì.

Minh tinh bến Thượng Hải

Nguyễn Linh Ngọc sinh năm 1910 tại Thượng Hải. Năm 1918 nàng theo học tại trường nữ sinh Sùng Đức, đạt kết quả học tập tốt, thích tham gia các hoạt động ngoại khóa và biểu diễn. Đáng tiếc khi mới 16 tuổi, vì cuộc sống quá khó khăn, Linh Ngọc phải bỏ học để mưu sinh.

Đúng thời điểm đó nàng thấy thông cáo tuyển diễn viên cho bộ phim Danh Nghĩa Phu Thê, bèn quyết định tham gia ứng tuyển. Sự xuất hiện của Nguyễn Linh Ngọc với dáng vẻ khoan thai khiến tất thảy mọi người đều kinh ngạc. Đạo diễn dường như chẳng nghĩ ngợi nhiều, nói với nàng: "Cô thi đậu rồi!", sau đó bảo với những người xung quanh: "Cô ấy có biểu cảm bi thương vô hạn, khiến người khác phải rung động, chắc chắn sẽ là một diễn viên có triển vọng".

Lần đầu tiên xuất hiện trên màn ảnh của Nguyễn Linh Ngọc chính là vai nữ chính trong tác phẩm Danh Nghĩa Phu Thê, đồng thời cũng góp phần đưa lịch sử điện ảnh Trung Quốc bước sang một trang mới. Sáng rực trên bầu trời nghệ thuật chỉ vỏn vẹn 9 năm, nhưng nàng đã bước lên đỉnh cao mà không một ai có thể với tới. Song hào quang không bỗng dưng mà tìm đến nàng. Mỗi lần nhận vai mới, nàng luôn tự giam mình trong phòng, cố gắng phân tích tâm lý nhân vật, rồi tự khóc tự cười. Chính Nguyễn Linh Ngọc, đối diện với ánh nhìn săm soi của người khác những lần như vậy, cũng tự thú nhận: "Tôi chính là người điên đây".

Phong cách diễn của Linh Ngọc rất đặc trưng: chân thành, mộc mạc, tự nhiên, tươi mới. Năm 1934 nàng diễn tác phẩm Nhân Sinh, xuất sắc hóa thân vào cuộc đời nhân vật từ khi còn nhỏ cho tới lúc về già, vinh dự được bầu là Báu vật phim câm của Trung Hoa. Bản thân nàng cũng gật đầu, "Tôi hài lòng nhất với vai diễn của mình trong Nhân Sinh".

Người ta ví Nguyễn Linh Ngọc có một sự nghiệp tựa mặt trời ban trưa, vinh quang dồn dập ghé thăm. Thế nhưng cuộc đời nàng cũng giống như những bộ phim bi mà nàng đóng, tràn đầy bất hạnh và chua xót.

Một thuở với Trương Đạt Dân

Năm 1925, thân mẫu Nguyễn Linh Ngọc bị đám gia nhân nhà họ Trương nghi là ăn trộm đồ, đẩy mấy mẹ con tới cảnh lưu lạc đầu đường xó chợ. Chính thiếu gia Trương Đạt Dân đã ra tay giúp đỡ họ, thuyết phục mẹ mình tiếp tục cho họ ở lại làm việc.

Bấy giờ Nguyễn Linh Ngọc 15 tuổi, bắt đầu nảy nở xinh xắn, khiến người khác phải ngoái nhìn. Xuất phát từ mục đích báo đáp ân tình, nàng và Trương Đạt Dân kín đáo yêu nhau. Ấy thế nhưng mẹ Trương Đạt Dân phát giác ra chuyện này, lại biết ý định của con trai là cưới Nguyễn Linh Ngọc về làm vợ, không nói hai lời đuổi nàng đi. Trương Đạt Dân đau khổ, khăng khăng chạy theo người tình. Năm 1926 Nguyễn Linh Ngọc bị đuổi khỏi trường Sùng Đức, nàng và Trương Đạt Dân thuê một căn nhà ở đường Bắc Tứ Xuyên, sinh sống như vợ chồng.

Buồn thay sự đời không được như mơ. Sau khi chín chắn hơn, Nguyễn Linh Ngọc mới phát hiện ra Trương Đạt Dân ăn chơi lêu lổng, tiêu xài bừa bãi, ham mê cờ bạc. Nàng không thể chịu đựng được thói xấu này của gã, nên cả hai thường xuyên cãi vã. Về sau Trương Đạt Dân được hưởng một phần tài sản của gia đình, nhưng gã nướng hết vào sòng bạc chứ chẳng chừa ra một xu để nuôi mẹ con Nguyễn Linh Ngọc. Thời điểm này thì nàng đã có tiếng tăm nhờ Danh Nghĩa Phu Thê, gã bỗng trở nên trơ tráo, mặt dày đòi tiền nàng. Cho dù là đánh bạc thua hay ngoại tình bồ bịch bên ngoài, cứ hết tiền là chạy đến nơi quay phim của Nguyễn Linh Ngọc giở thói Chí Phèo.

Dẫu vậy, Nguyễn Linh Ngọc vẫn cố gắng nghĩ tốt cho gã. Nàng nhớ hồi trước Trương Đạt Dân mở lòng cưu mang mẹ con mình, rồi nhớ cả khi hai người còn tình nồng ý mật. Vì thế nàng muốn khuyên bảo gã, ngỏ lời muốn kết hôn với gã. Nhưng Trương Đạt Dân cạn tàu ráo máng, dập tắt mọi hy vọng của Nguyễn Linh Ngọc. Gã bảo thích nàng vì nàng xinh đẹp, coi nàng như vợ bé để sai bảo chứ tuyệt không có ý định lấy nàng.

Nguyễn Linh Ngọc rơi vào tuyệt vọng, từng muốn uống thuốc độc tự tử. Mà tấm lòng người phụ nữ đâu dễ nguội lạnh. Sau này Trương Đạt Dân đến Hồng Kông công tác, bị tố tham ô công quỹ nên mất việc. Nguyễn Linh Ngọc vẫn nhờ người ở Phúc Kiến tìm một vị trí trong sở thuế, đưa Trương Đạt Dân vào làm. Điều đó cho thấy nàng là người nặng tình, nặng nghĩa thế nào.

Nguyễn Linh Ngọc và Đường Quý San

Ít lâu sau, có một thương nhân chuyên buôn trà tên Đường Quý San nghe tin chuyện tình cảm trắc trở của nữ minh tinh, mà tên này si mê Nguyễn Linh Ngọc đã lâu, bèn nhân cơ hội theo đuổi nàng. Gã thường xuyên mang hoa đến tặng giai nhân. Đường Quý San ở Thượng Hải vốn là tay chơi nức tiếng, từng qua lại với minh tinh hạng nhất thời ấy là Trương Chức Vân, qua lại chán rồi thì hất người ta đi không thèm lưu luyến. Nắm trong tay nhiều kinh nghiệm tán tỉnh, hắn dễ dàng khiến Nguyễn Linh Ngọc mềm lòng.

Năm 1933, nàng đưa mẹ và con gái nuôi đến sống chung với Đường Quý San. Khoảng thời gian đó, hắn đối xử với mấy mẹ con bà cháu khá tốt. Mặc dù biết Đường Quý San đã có vợ ở nhà, song Nguyễn Linh Ngọc không để bụng tính toán. Nàng từng thổ lộ với một người bạn rằng: "Tớ quá mềm yếu, không cưỡng lại được khi người khác tốt với mình. Nếu có một người thương yêu tớ, thì tớ cũng như điên như dại mà hồi đáp tình cảm của người ta".

Nửa năm sau Trương Đạt Dân trở về từ Phúc Kiến, nghe ngóng một hồi mới biết "vợ" mình đã lấy Đường Quý San, điên lên muốn trả thù. Nguyễn Linh Ngọc phải đi tìm luật sư để tiến hành loại bỏ quan hệ cũ với Trương Đạt Dân. Chấm dứt mối quan hệ lằng nhằng này, nàng ôm mộng về một cuộc sống hạnh phúc hơn, bước chân vào nhà Đường Quý San. Nguyễn Linh Ngọc nào có ngờ, hóa ra mình lại từ ngục tù này chuyển qua một lồng giam khác. Và khủng khiếp hơn, lồng giam mới chính là tử lao.

Ở chung một thời gian, Đường Quý San lộ nguyên hình, không cho Nguyễn Linh Ngọc tham gia các buổi tiệc tùng hay hoạt động xã hội. Nếu nàng buộc phải ra ngoài, hắn sẽ hầm hầm chẳng nói chẳng rằng. Có lần nàng quay phim về muộn, bị hắn nhốt bên ngoài luôn. Mặc cho nàng khóc lóc cầu xin hai tiếng đồng hồ, Đường Quý San vẫn dứt khoát không mở cửa. Rốt cục đêm hôm ấy nàng phải nương nhờ nhà hàng xóm.

Chuyện đó khiến Nguyễn Linh Ngọc tổn thương rất sâu. Đường Quý San phóng túng, thích chòng ghẹo các cô em trẻ trung xinh xắn trong vũ trường. Đường Quý San mặt mày hung tợn, trước bàn dân thiên hạ thẳng tay đánh nàng. Nguyễn Linh Ngọc bấy giờ mới ý thức được mình đã bị lừa, đau khổ khôn cùng.

Tai ương giáng xuống

Vào lúc này, tai ương lũ lượt kéo tới. Tháng 12 năm 1934, Đường Quý San nhận được thư mà Trương Đạt Dân ủy thác luật sư gửi tới, công bố Nguyễn Linh Ngọc "Ăn cắp tài sản, chiếm đoạt phục sức, tổng giá trị hơn ba ngàn đồng". Nàng không muốn làm lớn chuyện, nhưng Đường Quý San ngay lập tức vời luật sư, tố cáo Trương Đạt Dân vu khống, làm tổn hại danh dự người khác.

Tháng 1 năm 1935, tòa án số 1 đặc khu Thượng Hải mở phiên tòa phúc thẩm, Nguyễn Linh Ngọc cáo ốm không tới. Nhưng ở phiên tòa, Trương Đạt Dân bắt đầu ăn nói điêu toa, bảo rằng nàng là vợ mình. Đường Quý San trở tay không kịp, không biết phản bác như nào, đành ngậm ngùi thua kiện.

Vào tháng 2, Nguyễn Linh Ngọc nhận được giấy triệu tập của tòa án số 2 đặc khu Thượng Hải, trong đó chính Trương Đạt Dân là người khởi kiện nàng chiếm đoạt và ngụy tạo công văn, bên cạnh đó còn tố nàng cùng Đường Quý San tội thông dâm. Trong quy định của luật tố tụng hình sự yêu cầu bên bị cáo phải ra hầu tòa, hơn nữa bị cáo sẽ phải đứng trước "vành móng ngựa" nghe phán quyết. Ngày hôm ấy, chưa đến giờ mở phiên tóa, dân chúng đã ùn ùn kéo tới xem. Nguyễn Linh Ngọc cứ thế đứng trong vành móng ngựa, bị người ta chỉ trỏ bàn tán, xấu hổ cùng cực.

Tuy lần đó mở phiên tòa không đưa đến kết quả gì, song đã dần hình thành sóng ngầm trong dư luận. Báo đài đua nhau đưa chuyện "phong lưu" giữa Nguyễn Linh Ngọc và hai người đàn ông, thật giả lẫn lộn, vu tội, công kích, rủa xả nàng. Câu hỏi đặt ra là, tại sao báo giới phải quá đáng đến vậy? Có lẽ là bởi khi ấy Nguyễn Linh Ngọc đang đảm nhiệm vai chính trong phim Phụ Nữ Thời Mới, nội dung khắc họa những tay ký giả của các tờ báo lá cải chuyên ăn không nói có, nên khiến cánh nhà báo bất mãn. Bọn họ nhân cơ hội mượn tay dư luận dìm chết nàng.

Đối với Nguyễn Linh Ngọc, quan trọng nhất trong cuộc đời là danh dự, sự nghiệp và tình yêu. Tình yêu đã vỡ tan, danh dự thì mất hết, sự nghiệp ngày một lụi bại. Nàng rơi xuống đáy vực tuyệt vọng...

(còn tiếp)