Khủng hoảng thịt lợn ở Trung Quốc: Người dân chuyển qua ăn thịt chó, mèo

Tại một khu chợ ẩm ướt ở Quế Lâm, Quảng Tây, Trung Quốc, một người buôn bán thịt lợn đang than thở về việc doanh số đang ngày một sụt giảm bởi một đối thủ cạnh tranh không thể ngờ tới. Ông chỉ tay vào một cửa hàng bán thịt chó nhộn nhịp gần đó và nói:

Họ đã lấy đi rất nhiều khách hàng của chúng tôi trong năm nay vì bây giờ, thịt chó, thậm chí là thịt mèo còn rẻ hơn thịt bò và thịt lợn.

Theo một nghiên cứu tới từ công ty dịch vụ tài chính đa quốc gia Rabobank, chủ cửa hàng thịt lợn này là một trong số rất nhiều người Trung Quốc đang phải chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch tả heo Châu Phi bùng phát vào tháng 8/2018. Kể từ khi khủng hoảng xảy ra, giá thịt lợn đã tăng vọt. Đỉnh điểm là mức tăng 110% trong tháng 11/2019. Năm ngoái, vào thời điểm này, thịt heo chỉ rơi vào khoảng 25 NDT/kg (khoảng 85.000 VNĐ) nhưng hiện nay thì đã chạm ngưỡng 60 NDT/kg (khoảng 200.000 VNĐ). Giá các loại thịt khác bao gồm thịt gà, thịt vịt, thịt bò và các nguồn protein như trứng cũng tăng mạnh.

Ở chợ Quế Lâm, giá thịt lợn và thịt bò giao động từ 60 NDT (khoảng 200.000 VNĐ) đến 90 NDT (khoảng 300.000 VNĐ). Trong khi đó, thịt chó có giá trung bình là 45 NDT (khoảng 150.000 VNĐ) và thịt mèo chỉ 24 NDT (khoảng 80.000 VNĐ) cho mỗi cân. Chính nhờ sự chênh lệch quá lớn đó, người dân địa phương đã chuyển dần sang ăn thịt chó, mèo khiến doanh thu thịt lợn giảm sút nghiêm trọng.

Một số tỉnh của Trung Quốc, từ Quảng Tây cho đến Cát Lâm, từ lâu đã có truyền thông ăn thịt chó. Đối với họ, việc chăn nuôi chó mèo để lấy thịt không khác gì việc chăn nuôi lợn bò hay gia cầm.

Không có số liệu thống kê chính thức nào từ bên thứ ba để đưa ra một bức tranh toàn diện nhưng chỉ cần bước chân vào các khu chợ ở Quế Lâm, chúng ta có thể thấy rõ sự phổ biến của việc buôn bán thịt chó tại đây.

Hàng chục nhà hàng lớn nhỏ trên khắp Quế Lâm phục vụ thịt chó đủ món, từ hầm, nướng cho tới thái mỏng nhúng lẩu. Các quầy bán thịt chó mèo thì xuất hiện ở hầu hết các khu chợ. Thậm chí, khách hàng có thể đặt mua online các gói quà thịt chó mèo đặt biệt để đem đi biếu dịp tết sắp tới.

Một ông chủ cửa hàng bán thịt chó ở chợ Thành Nam, Linh Xuyên, ngoại ô Quế Lâm cho biết:

Mỗi ngày tôi có thể được 20 con chó. Các quầy lớn hơn thì còn có thể bán nhiều hơn nữa.

Một chủ cửa hàng khác đã buôn bán thịt chó từ năm 1986 thì tự tin khẳng định, đây là món quà địa phương tốt nhất dành cho những người tới thăm Quế Lâm. Một người dân địa phương cho biết:

Thịt chó ngon hơn thịt lợn. Tôi chẳng có lý do gì để không mua thịt chó đãi khách hết. Thậm chí, nó còn có giá cả phải chăng, dễ chịu hơn hẳn so với thịt lợn. Năm ngoái tôi không ăn nhiều thịt chó lắm nhưng năm nay thì khác. Tôi đã được thưởng thức rất nhiều lần vì thịt chó xuất hiện trong nhiều bữa tiệc mùa đông.

Ở Trung Quốc, không có luật cấm buôn bán hay tiêu thụ thịt chó mèo tuy nhiên những loại thịt này lại gây ra rất nhiều tranh cãi ở Trung Quốc nói riêng và toàn thế giới nói chung. Khác với gà hay lợn, hiện nay chưa có trang trại chăn nuôi chó mèo công nghiệp. Theo một nghiên cứu kéo dài trong vòng 4 năm của Tổ chức động vật Châu Á (AAF), mỗi năm có hơn 10 triệu con chó và 4 triệu con mèo đã trở thành thực phẩm cho người dân Trung Quốc, hầu hết chúng bị trộm hoặc có nguồn gốc bất hợp pháp.

Đã có rất nhiều tin tức trên các phương tiện truyền thông đại chúng liên quan tới hiện tượng vật nuôi bị đầu độc để đánh cắp lấy thịt. Vào tháng 12/2017, cảnh sát Trung Quốc tại tỉnh An Huy đã bắt giữ một băng đảng bán gần 200.000 ống tiêm có chứa thuốc độc cho những kẻ trộm chó. Cũng trong tháng đó, toà án tỉnh Phúc Kiến kết án 2 năm tù đối với một tên trộm chó vì trong khi cố bắn chó bằng phi tiêu có độc đã nhắm nhầm một phụ nữ đang mang thai dẫn tới tử vong.

Tháng 5/2019, tại tỉnh Giang Tô, 16 người đã bị kết án từ 1 năm tới 6 năm tù vì đầu độc và trộm chó. Nhóm này đã bán được hơn 40.000 kg thịt chó và thu về 400.000 NDT (khoảng 1,3 tỷ VNĐ).

Tại các khu chợ ở Quế Lâm, các chủ thương buôn bán rất nhiều loại chó mèo khác nhau. Một số con vật có thể biết rõ là thú nuôi bị ăn cắp vì còn đeo cả vòng cổ. Chúng được bán nguyên con còn sống hoặc đã chế biến sẵn.

Rất nhiều nhóm bảo vệ động vật ở Trung Quốc đã khẳng định rằng tiêu thụ bất hợp pháp bằng cách đầu độc chó mèo có thể ảnh hưởng tới sức khoẻ. Họ cũng yêu cầu chính quyền cần phải lên tiếng cảnh báo với người dân về vấn đề an toàn thực phẩm đối với thịt chó mèo.

Đọc thêm: Truyền thông quốc tế phẫn nộ với hình ảnh chó Việt Nam bị ép uống nước mương trước khi bán thịt