Những thứ tồi tệ ở nước Mỹ thời thuộc địa (Kỳ 1): Y học rùng rợn, thảm sát và nạn ăn thịt người

Trường học đã che đậy kha khá thứ về lịch sử, trong đó có thông tin về nước Mỹ thời thuộc địa. Rất đáng để bỏ thời gian nghiền ngẫm về quá khứ của khu vực Bắc Mỹ trước khi Hợp chủng quốc Hoa Kỳ ra đời. Cũng rất đáng để bỏ thời gian tìm hiểu về những thứ rùng rợn và tệ hại từng xảy ra ở thời kỳ đó.

Nạn ăn thịt người ở Jamestown

Mùa đông năm 1609 thật tồi tệ, tình trạng khủng khiếp đến mức trang Smithsonian phải gọi đó là “Thời kỳ đói kém”. Chúng ta biết được điều đó nhờ vào một người sống sót có tên George Percy.

Ông viết rằng, khi mà chẳng còn ngựa, chó, mèo hay thậm chí là cả chuột, người sống bắt đầu tìm đến kẻ đã chết – cái đói lấn át nỗi đau thương. Percy kể về những người đào mấy ngôi mộ mà chính tay họ vừa mới đắp và ăn thịt người chết. Đôi lúc người sống cũng bị uống máu nếu như họ chẳng còn sức để chống cự.

Ngoài Percy còn có những người khác viết về thời kỳ thuộc địa ở Jamestown, cách mà họ sống sót qua nạn đói khắc nghiệt năm đó. Tuy vậy, đến tận năm 2012, ghi chép của họ mới được củng cố khi người ta tìm thấy những bằng chứng xác thực.

Một hộp sọ nữ - giới khảo cổ gọi cô là Jane – được tìm thấy bị chôn cùng một mớ xương chó và ngựa đã bị giết mổ. Theo Douglas Owsley – nhà nghiên cứu di cốt đã từng tham gia phá vụ án Jeffrey Dahmer – thì Jane là một cô bé khoảng 14 tuổi qua đời vì các nguyên nhân tự nhiên. Sau đó, dân cư thuộc địa trong cơn đói đã ăn phần não (bộ phận phân hủy nhanh nhất), lưỡi, thịt trên mặt và cơ chân của cô.

Đầu tiên, có vẻ ai đấy đã hơi do dự khi “xẻ thịt” Jane, ít nhất đó là điều mà các vết cắt trên sọ cô cho chúng ta biết. Còn chân của cô được cắt xẻ thuần thục và chuyên nghiệp hơn. Giờ thì có lẽ bạn hiểu thời kỳ đó tồi tệ và tuyệt vọng đến mức nào rồi đấy.

Những yếu tố cơ bản của y tế vùng thuộc địa

Theo nhà sử học Martha K. Robinson, vùng thuộc địa không có điều kiện để đào tạo các bác sĩ mới, cho đến khi khoa Y thuộc Đại học Philadelphia mở giảng đường ở đó vào năm 1765.

Còn trước đấy, các bác sĩ khám chữa bệnh chủ yếu dựa trên hai lý thuyết từ châu Âu. William Cullen cho rằng bệnh tật xảy đến là do một dạng lây nhiễm nào đó, và chúng ta nên vỗ tay vì ông ấy dù sao cũng đi đúng hướng.

Nhưng không phải ai cũng đồng tình với Cullen. Theo tư tưởng của Herman Boerhaave, về cơ bản thì có hai sức mạnh hoạt động trong cơ thể con người: rắn và lỏng. Chỉ cần giữ hai thứ đó ở mức cân bằng thì cơ thể sẽ khỏe mạnh.

Dù nghe không ổn chút nào nhưng mặc kệ chuyện các vị bác sĩ này được dạy ở đâu, họ có những cách chữa trị đầy tiêu chuẩn. Họ tin rằng phương thức hữu hiệu nhất sẽ gây nên phản ứng rõ rệt và mạnh mẽ nhất lên cơ thể bệnh nhân.

Cái nào khiến bệnh nhân ngất xỉu nhanh nhất, nôn mửa một trận kinh hoàng nhất hay…tiêu chảy như pháo hoa hẳn là hữu hiệu nhất, đặc biệt vì chúng cũng che đậy thành công mọi hành vi sai sót của các bác sĩ.

Không ai thích đi gặp bác sĩ, nhưng ít ra thì ngày nay bạn có thể chắc rằng họ sẽ không khiến bạn phải chạy, toát mồ hôi hoặc nôn mửa khủng khiếp như ngày xưa.

Cuộc săn lùng phù thủy ở Hartford

Nói về phù thủy, chúng ta có sự kiện Hartford diễn ra trước Salem. Năm 1642, Connecticut tuyên bố thuật phù thủy là trái phép và bất cứ ai vi phạm cũng có thể đối mặt với án tử. Ít năm sau, cụ thể là vào năm 1647, Alse Young bị treo cổ vì bị nghi là phù thủy. Cùng thời điểm đó, Mary Johnson thú nhận tội danh tương tự, nhưng vì đang có thai nên cô bị treo cổ sau Alse Young.

Bởi những ghi chép không chắc chắn nên chúng ta chẳng bao giờ biết được chính xác bao nhiêu người đã bị cáo buộc là phù thủy.

Có 11 người – bao gồm 2 người đàn ông – bị treo cổ, và nhiều người khác đã chạy trốn hoặc phải đi đày. Thậm chí chỉ cần có một nhân chứng cũng đủ khiến bạn bị lôi ra xét xử và nhận lời cáo buộc có tội.

Lỡ như nhân chứng kia chỉ là ai đó không ưa bạn thì sao? Có phụ nữ nọ bị tuyên án tử vì tội làm phép phù thủy khiến hàng xóm của cô ấy bắn chết một người đàn ông khác, nghe như có gì đó không hợp lý cho lắm nhỉ?

Mãi đến năm 1662, chính quyền mới xem xét lại những thứ mà họ chấp nhận là bằng chứng cáo buộc tội phù thủy. Bao gồm cả việc xem xét liệu các nhân chứng có nhận được gì từ lời cáo buộc của mình không. Điều đó chẳng sửa chữa được gì, nhưng ít ra thì về sau này, họ cũng không còn đi sai hướng nữa.

Vụ thảm sát Pequot

Nếu bạn chưa từng nghe đến sự kiện này thì giờ là lúc đề tìm hiểu về nó. Hồi những năm 1630, phía thực dân Thanh giáo đã xảy ra tranh chấp lãnh thổ với dân bản địa Pequot trên một khu vực mà ngày nay thuộc phía Nam Connecticut. Cuộc chiến kéo dài suốt 3 năm và đến ngày 26/5/1637, phía thực dân Thanh giáo có vẻ như sắp bị đánh đuổi khỏi mảnh đất họ cố chiếm lấy. Nhưng không.

Ngày hôm đó, họ tràn vào Mystic và giết khoảng 500 người, bao gồm cả đàn ông, phụ nữ và trẻ em.Theo Kevin McBride – nhà nhân loại học thuộc Đại học Connecticut, thì không cần bàn cãi gì khi “tập đặc biệt của lịch sử” này được gọi là một vụ thảm sát. Chưa kể đến việc nó xảy ra đầu tiên trong chuỗi ba vụ việc dẫn đến sự định hình mối quan hệ giữa thực dân Thanh giáo và người bản địa.

Cho dù có trong tay 70 lính Anh đã trang bị đầy đủ vũ khí và thêm 250 binh lính khác, phía Thanh giáo vẫn gần như thua cuộc. Rồi họ bao vây dân Pequot trong pháo đài, và lại mất một nửa quân số khi cố gắng tiến vào trong. Phía Thanh giáo quyết định chơi bẩn bằng cách đốt lửa quanh pháo đài và giết bất cứ ai cố chạy trốn khỏi đám cháy.

Sau cuộc tấn công, người Pequot trên khắp mảnh đất tổ tiên của họ phải trốn sang các bộ lạc khác để được an toàn, nhưng họ vẫn bị truy đuổi bởi đám dân Anh hăng máu. Thêm hai ngôi làng bị phá hủy hoàn toàn, và nhiều thập kỷ của xung đột đã được đặt sẵn nền móng từ đây.

(Còn tiếp...)