Khám phá vương quốc nhỏ xíu và bí ẩn giữa lòng châu Âu - Setomaa

Ở hai bên bờ của một vùng biên giới đang bị tranh chấp là một vương quốc, trẻ về mặt danh tính nhưng lại có một đời sống tâm linh rất lâu đời. Vương quốc nhỏ bé này được hình thành ngày trong lòng sự hỗn loạn của vào cái ngày mà Liên Xô sụp đổ.

Người dân của vương quốc này là những người Seto, một dân tộc thiểu số bản địa chỉ có vài nghìn người sống tại Setomaa, một vùng đất nhỏ nằm giữa đông nam Estonia và tây bắc nước Nga. Người Seto đã kiên trì gìn giữ những nét truyền thống của mình trong nhiều thế kỷ. Đó là những bài hát đa âm cổ, mà gần đây được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO.

Nhưng họ cũng đã tự mình tạo ra các những truyền thống hoàn toàn mới, hoàn thiện thêm bản sắc của chính họ, nhằm ngăn chặn các mối đe dọa từ thế giới hiện đại đối với bản sắc văn hóa của mình.

Điều khiến nhiều người lo lắng nhất hiện nay là đường biên giới giữa Nga và Estonia – thực chất mang tính hành chính nhiều hơn là hơn là một đường ranh giới thật sự - đang phân chia những người Seto. Đường biên giới này đã nhiều lần bị xê dịch lần trong thế kỷ 20 - khoảng thời gian chứng kiến hai cuộc chiến tranh thế giới, sự trỗi dậy và sụp đổ của Liên Xô, và những tác động đầu tiên của Liên minh châu Âu với châu lục.

“Đây là yếu tố chính làm phá vỡ cuộc sống hàng ngày của họ,” Elena Nikiforova, một nghiên cứu viên tại Trung tâm Nghiên cứu Xã hội Độc lập tại St. Petersburg, cũng là người đã tiến hành công việc thực địa tại Setomaa khi biên giới này được củng cố.

"Biên giới này đang dần trở thành một thứ gì đó, kích động con người ở đây lờ mờ suy nghĩ về mình như một cộng đồng không hoàn chỉnh," cô nói. "Nhưng dù vậy, họ vẫn đoàn kết lại với nhau."

Dẫu không thể thay đổi các chính sách đối ngoại và bị đặt trong thế giằng co giữa hai nước, những người Seto đã tuyên bố mình là một bộ phận của một quốc gia mới: Vương quốc Setomaa vào năm 1994. Bây giờ, hơn hai thập kỷ sau, họ đang gìn giữ và bảo vệ cho vương quốc riêng của chính mình.

Nhiếp ảnh gia Jeremy Jung, thuộc báo National Geographic, đã có chuyến đi đến vương quốc xinh đẹp này và thực hiện rất nhiều bức ảnh tại đây. Khi xem những bức ảnh của anh, người xem sẽ được chiêm ngưỡng cuộc sống của những cư dân ở đây, đồng thời hiểu thêm về các phong tục tập quán của họ. Các ghi chú cho ảnh đều do nhiếp ảnh gia Jung viết.

Tại Obinitsa, Estonia, một cô gái trẻ người Seto có tên Liisi Lõiv mặc trong trang phục truyền thống tại khu vườn của ông bà mình. Phụ nữ Seto thường giữ cả trang phục truyền thống và áo quần hiện đại. Trong ảnh đây là một bộ trang phục kiểu cũ – với chủ đạo là màu trắng, tay áo dài, được xắn lên. Trang phục cũng tiết lộ cả những chi tiết về người mặc. Một người phụ nữ đã lập gia đình phải che tóc đi, trong khi những ai chưa lập gia đình như Liisi sẽ chỉ đeo một vòng hoa hoặc một chiếc khăn trùm đầu, để xõa tóc. Ngày nay, những người Seto chỉ mặc quần áo truyền thống vào những dịp đặc biệt. Liisi nói rằng, bộ trang phục này là do cô tự may. "Tôi tự hào là người Seto," cô nói. "Đó là nơi tôi sinh, nơi tôi lớn lên."

Peko - thần mùa màng của người Seto, - được cho là đang yên nghỉ phía bên trong các hang động dưới tu viện Holy Dormition Pskov - Caves ở Pechory, Nga. Đức tin nói rằng, ngài sẽ thức dậy chỉ khi có một mối nguy hiểm lớn đe dọa đến những người dân mà ngài bảo hộ. Tu viện theo dòng Chính thống Nga này nằm ở phía hiện tại nằm ở phía đất Setomaa thuộc Nga, nhưng giữa hai Thế chiến là một phần của Estonia. Hai phần ba đất của người Seto nằm trong vùng Pskov của Nga, mặc dù chỉ có vài trăm người dân sống ở đó.

Cha Jevgeni, một linh mục 85 tuổi đã tiến hành các nghi thức tôn giáo tại Nhà thờ Varva - Petseri – nằm trong biên giới thuộc Nga - trong 40 năm qua. Nhưng vị linh mục này không dừng lại công việc của mình. "Tính đến giờ, tôi đã làm công việc này được 70 năm. Sở dĩ, 40 năm trước tôi bắt đầu làm việc ở nhà thờ Varvara vì tôi là người duy nhất có thể làm điều đó bằng tiếng Estonia. Dù sau đó, một nửa số người thường xuyên có mặt trong tu việc là người Seto, và dàn thánh ca cất tiếng hát hát bằng tiếng Estonia – nhưng những lời cầu nguyện lại khong còn chung ngôn ngữ. Và cũng không còn cách nào để hành lễ bằng tiếng Estonia nữa. "

Một biểu tượng thánh được được dựng lên và diễu hành xung quanh Tu viện Pechory vào ngày của Đức mẹ an giấc. Cả dân thường và binh lính của Quân đội Nga đều tập hợp để giúp bảo vệ bức tượng khi nó được kéo lên cho các tín đồ chiêm ngưỡng. Nhóm người này bao gồm những người Seto từ cả hai phía của biên giới cũng như các tín đồ Chính thống Nga.

Vào ngày Đức mẹ an giấc, vốn là một ngày lễ tôn giáo lớn của vương quốc, những hình biểu tượng trong ngày này sẽ được mang đến từ Nhà thờ Dormition và khiêng diễu hành quanh Tu viện Petseri. Các tín đồ đuổi theo đám rước sẽ được các linh mục ban phước. Trong tín ngưỡng của cư dân ở đây, những biểu tượng trong ngày này còn ẩn chứa rất nhiều sức mạnh ma thuật kì diệu. Sự kiện tôn giáo thuộc dòng chính thống Nga này cũng là ngày lễ quan trọng đối với người Seto, tín đồ pagan giáo và Chính thống giáo. Từ trước khi Liên bang Xô viết sụp đổ, có rất nhiều người Seto đến từ Estonia chấp nhận cả việc băng qua biên giới nguy hiểm đến đây để ăn mừng cho dịp này.

Vào đêm trước ngày Đức mẹ An giấc, các tín đồ sẽ dệt một tấm thảm hoa, và nó sẽ được mang theo và diễu hành xung quanh tu viện Pechory vào hôm sau. Ở vùng biên giới thuộc phía Nga ngày lễ này có ý nghĩa quan trọng đối với đối với những người theo Chính thống giáo và cả người Seto.

Trên những ngọn đồi nhìn ra tu viện Pechory, thuộc khu vực nằm bên phía biên giới Estonia, Aarne Leima, một phó vương (vice king) trước kia của vương quốc Seto, đứng bên một bức tượng gỗ khắc hình thần Peko. Một phó vương và nữ hoàng, được bầu thường niên, được cho là sẽ giao tiếp với Peko qua những giấc mơ của họ, và truyền đến cho người Seto thông điệp của ngài. Đã hơn hai thập kỷ kể từ khi lãnh thổ Setomaa bị chia cắt bởi biên giới Nga-Estonia, những người Seto đã tự tuyên bố cho mình nền độc lập riêng, và Peko trở thành nhà vua của chính họ.

Những người tắm chơi bóng và vui đùa gần Saatse, Estonia.

Vào ngày hè ấm áp, một họa sĩ đang vẽ lại tu viện Pechory thuộc dòng Chính Thống giáo Nga, người Seto tin rằng đây là nơi an nghỉ của Peko.

Marika Keerpalu trong trang phục truyền thống, đang đón chào một nhóm du khách đến từ Mordovia, Nga tại một phòng trưng bày nghệ thuật nhỏ ở vùng đất thuộc lãnh thổ Estonia. Các du khách sử dụng một ngôn ngữ có tên là Erzya, có nhiều điểm tương đồng với tiếng Seto. Trong này, cô ngồi bên dưới một bức họa chân dung Hilana Taarka, một người phụ nữ Seto nổi tiếng với những bài hát chống đối lại chính quyền của mình từ đầu thế kỷ.

Hộ chiếu này thuộc về người bà cố của một gia đình Seto xuất thân từ biên giới phía Nga. Cuốn hộ chiếu này được cấp ngày 13 tháng 4 năm 1926, khi Estonia tuyên bố độc lập

Jane Vako, một nhạc sĩ vĩ cầm trẻ, sống và học tập tại Värska, ngôi làng lớn nhất của người Seto ở vùng lãnh thổ phía bên Estonia. Cô nói rằng, mình không muốn giống như nhiều thanh niên Seto khác đã rời khỏi vùng đất này để đến các thành phố và thị trấn lớn. “Tôi sẽ kết thúc chương trình học của mình trong năm nay,” cô nói, “Và sau đó tôi muốn tự mình khám phá thế giới. điều đó rất quan trọng với tôi. Nhưng sau đó, tôi cũng sẽ quay lại đây. Tôi không biết mình phải mất bao lâu, nhưng chắc chắn tôi sẽ quay trở lại.” Jane nói rằng, mình cần phải ở lại với đồng bào của mình, và cô không thể sống mà không có những cánh rừng Seto. "Tôi dành hàng giờ ở đây chỉ để nhìn những con chim."

Liisi Lõiv trong hình ảnh này cũng đang đứng trong khu vườn của ông bà mình ở Obinitsa, Estonia. Khác với lần trước, lần này cô mặt bộ trang phục truyền thống khác, sặc sỡ hơn những bộ quần áo thông thường. Phụ nữ Seto luôn đeo trang sức bằng bạc khi mặc trang phục truyền thống. Gia đình của một người phụ nữ càng giàu có, số đồ bạc mang theo người lại càng nhiều hơn. Tiếng kêu rổn rảng có từ sự va đập của những trang sức này là một lời nhắc nhở đến nhiếp ảnh gia: Một người phụ nữ nên được nhận ra từ âm thanh trước tiên, chứ không phải là vẻ ngoài.

Một khu vực dân cư có tên Quận Obnitsa Xô Viết - gây chú ý với nhiều người do kiến ​​trúc đặc trưng thời Xã hội chủ nghĩa và từng là một hợp tác xã kiểu cũ.

Evar Riitsaar, một nghệ sĩ người Seto và là nhà chế tác đồ trang sức truyền thống, đang nằm trong ngôi nhà của mình ở Obinitsa, phía Estonian của biên giới, sau một ngày dài chống chọi với không khí lạnh giá của mùa đông. Riitsaar là phó vương của Setos từ năm 2003 đến 2007. Hiện nay, ông là tổng biên tập của tạp chí tiếng Seto, có tên là Peko Helü và cùng vợ - nhà thơ Kauksi Ülle — sở hữu một phòng trưng bày nghệ thuật.

Các khách viếng đang quay quần trong một đám tang của một người từng là bạn mẹ Evar Riitsaar ở Obinitsa

Paasapäev, hay Lễ biến hình, là một ngày lễ tôn giáo cho người Seto và tín đồ Chính Thống giáo Nga. Sau một Thánh lễ thuộc dòng Chính thống ở Obinitsa, những người Seto sẽ tập hợp trong nghĩa trang để chia sẻ thức ăn với tổ tiên và những người thân đã khuất, như thể họ vẫn còn sống.

Bức tượng của người Seto có tên gọi lauluima, hay người mẹ Seto hát, là sản phẩm nhà điêu khắc Elmar Rebane và được dựng lên ở Obinitsa vào năm 1995. Lauluima là ca sĩ chính của dàn hợp xướng Seto leelo, chuyên hát các bài hát đa âm truyền thống. Những bài hát này sau đó được coi là một di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO. Bức tượng này được cho là đại diện cho tất cả các các ca sĩ của Seto, nhưng đặc biệt vinh danh ba ca sĩ nổi tiếng: Hilana Taarka, Miko Ode và Irö Matrrina.