Mặc dù được coi là “cây cô đơn nhất thế giới”, cây vân sam Sitka trên đảo Campbell vẫn thường xuyên gặp gỡ những người “bạn” là nhóm nghiên cứu đến từ New Zealand – những người luôn tin rằng nó có thể giúp mở khóa nhiều bí mật về biến đổi khí hậu.
Cây vân sam Sitka cao chín mét được Kỷ lục Guinness ghi nhận là “cây cô đơn nhất thế giới, vì nó là cây vân sam duy nhất trên hòn đảo lộng gió chỉ toàn cây bụi, cách New Zealand 700km về phía nam, hướng Nam Đại Dương. Cây vân sam “hàng xóm” duy nhất của nó được tìm thấy trên quần đảo Auckland cách đó 222km.
Trước khi Sitka được công nhận là cây cô đơn nhất, danh hiệu này thuộc về cây Ténéré ở Niger, nhưng không may nó đã bị một người lái xe đâm phải và chết vào năm 1973.
Người ta tin rằng cây vân sam Sitka được trồng bởi Lord Ranfurly, thống đốc New Zealand, vào đầu những năm 1900. Do đó, nó còn được gọi với tên gọi khác là cây Ranfurly.
Mặc dù vậy, cây Sitka lại là loài xâm lấn và nhiều nhà khoa học có lẽ sẽ rất vui nếu nó biến mất. Tuy nhiên đối với các nhà nghiên cứu phóng xạ tại GNS Science, đặc biệt là Tiến sĩ Jocelyn Turnbull, Sitka là một công cụ có giá trị giúp họ tìm hiểu về những gì đang xảy ra với sự hấp thụ carbon dioxide ở Nam Đại Dương.
“Trong số CO2 mà con người tạo ra từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch, chỉ có khoảng một nửa ở lại bầu khí quyển, nửa còn lại đi vào đất liền và đại dương. Và hoa ra Nam Đại Dương - một trong những bể chứa carbon của thế giới - đã chiếm khoảng 10% tổng lượng khí thải mà chúng ta đã tạo ra trong 150 năm qua”.
Turnbull nói.
Tiến sĩ Turnbull sau đó đã làm việc với các Viện nghiên cứu khắp New Zealand để tìm hiểu sự thật. Có hai câu hỏi chính được đặt ra là: Nếu carbon chìm xuống “lấp đầy” mặt đất, liệu nó có thúc đẩy quá trình nóng lên toàn cầu diễn ra nhanh hơn không? Và liệu những “bồn chứa” này có thể hấp thụ nhiều carbon hơn nữa và làm giảm sự nóng lên toàn cầu hay không?
Nhiều nghiên cứu trước đây cũng đã từng xem xét về khả năng hấp thụ carbon của Nam Đại Dương và đưa đến nhiều ý kiến trái chiều. Ý kiến gần đây nhất là sự hấp thụ đang ngày càng tăng lên, Turnbull đang muốn tìm hiểu đâu là động cơ thúc đẩy nó.
Lấy mẫu khí quyển là phương pháp tốt nhất để đo nồng độ CO2, có thể được hỗ trợ bằng các mẫu xác định niên đại bằng carbon phóng xạ của nước sâu. Nhưng phương pháp này cũng có những hạn chế.
“Bạn không thể thu thập mẫu không khí đã có ở đó từ 30 năm trước, bởi vì nó đã không còn ở đó nữa.”
Turnbull nói.
“Vì vậy, chúng tôi đã nảy ra ý tưởng sử dụng vòng cây. Thực vật khi phát triển sẽ lấy khí cacbonic ra khỏi không khí bằng quá trình quang hợp và chúng sử dụng khí đó để phát triển các cấu trúc của chúng. Carbon từ không khí kết thúc trong các vòng cây."
Với những khu vực khác, điều này có thể được thực hiện một cách dễ dàng. Nhưng cây cối lại rất hiếm ở Nam Đại Dương nên cây vân sam Sitka có thể sẽ là nguồn cung dữ liệu tốt.
“Nó phát triển nhanh hơn rất nhiều so với các loài thực vật khác trong khu vực. Với các vòng cây lớn, nó cũng dễ dàng được tách ra để lấy số liệu”.
Turnbull nói thêm.
Năm 2016, Turnbull đã trích một mẫu lõi 5mm từ cây vân sam Sitka, nhưng kết quả vẫn chưa được công bố.
Bình luận (0)
Trở thành người đầu tiên bình luận trong bài viết này.