Không chỉ lưu trữ carbon, rừng còn làm được nhiều hơn thế

Theo nghiên cứu mới đây, rừng mang lại những lợi ích môi trường to lớn và phức tạp hơn nhiều so với những gì chúng ta vẫn biết. Nguyên nhân đến từ các tác động vật lý của rừng lên nền nhiệt trung bình tại địa phương và toàn bộ Trái Đất.

Như đã biết, rừng đóng vai trò là một tấm bọt biển lưu trữ một lượng lớn carbon trong khí quyển. Nhưng nghiên cứu mới được thực hiện gần đây đã chỉ ra rằng, nhờ các mạng lưới sinh vật chuyển hóa nước và năng lượng, rừng còn góp phần làm mát và giữ độ ẩm trong không khí.

Các nhà khoa học đến từ Mỹ và Colombia cho biết rừnggiúp nhiệt độ trung bình của Trái Đất giảm ít nhất 0,5 độ C, thông qua các hoạt động vật lý như sự vận động của nước, phản xạ ánh sáng, …

Riêng các vùng nhiệt đới từ Brazil, Guatemala đến Chad, Cameroon và Indonesia – hiệu quả làm mát là hơn 1 độ C.

Cụ thể, hoạt động quang hợp và trao đổi nước của cây cối trong rừng sinh ra các hợp chất hữu cơ sinh học dễ bay hơi (BVOC) và hình thành sol khí (aerosol) phản xạ năng lượng, có hình dáng như những đám mây, cả hai chất này đều có tác dụng làm mát. Ngoài ra, chúng còn hỗ trợ giữ hai loại khí nhà kính là ozon và metan luôn duy trì ở mức cân bằng. Từ đó làm khí hậu trở nên mát mẻ hơn.

Những rễ cây đâm sâu và độ nhám của tán lá cũng cho phép rừng ngăn cản phần lớn tác động tiêu cực trong những đợt nắng nóng đỉnh điểm.

Không chỉ giúp duy trì nhiệt độ tại địa phương, hoạt động vật lý của rừng cũng góp phần tích tụ hơi nước trong không khí, hình thành nên các đám mây, phân tán đến nhiều khu vực xa xôi khác.

Louis Verchot, nhà khoa học tại Trung tâm Nông nghiệp Nhiệt đới Quốc tế (CIAT) và cũng là đồng tác giả của nghiên cứu: “Những ảnh hưởng chưa từng thấy của việc phá rừng: Ảnh hưởng đến khí hậu”, cho biết:

“Rừng là chìa khóa để giảm thiểu rủi ro của biến đổi khí hậu, cũng là yếu tố giúp chúng ta thích ứng với những thay đổi ngày càng khắc nghiệt.”

Phá rừng không chỉ làm mất đi sự đa dạng sinh học, mà còn ảnh hưởng đến an ninh lương thực và là nguyên nhân của sự nóng lên toàn cầu. Một báo cáo mới đây của Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) đã cảnh báo về những hậu quả thảm khốc mà con người có thể phải đối mặt khi nhiệt độ tăng cao.