Disney bị cáo buộc lấy ý tưởng 'Vua Sư Tử' từ phim hoạt hình huyền thoại của Nhật Bản

Bộ phim hoạt hình Disney The Lion King (Vua Sư Tử) không những trở thành một cơn sốt toàn cầu khi lần đầu tiên được phát hành vào năm 1994 mà còn là bộ phim có doanh thu phòng vé gần 1 tỷ USD cùng năm.

Tuy nhiên, khi khán giả quốc tế đang yêu mến câu chuyện cảm động mà Disney truyền tải trong bộ phim thì ở Nhật Bản, mọi người đang nổi giận vì họ cho rằng Vua Sư Tử đã ăn cắp ý tưởng từ biểu tượng văn hóa của xứ sở phù tang - Kimba, Sư Tử Trắng.

Bộ truyện tranh Kimba, Sư Tử Trắng là đứa con cưng của nhà họa sĩ huyền thoại Osamu Tezuka vào những năm 1950 và nhanh chóng trở thành hiện tượng quốc gia trước khi Vua Sư Tử được công chiếu.

Khi phiên bản anime được "trình làng" vào năm 1965, nó đã trở thành chương trình hoạt hình có màu đầu tiên tại Nhật Bản. Một năm sau, bộ phim được phát sóng tại Bắc Mỹ. Ngoài ra, một phiên bản điện ảnh có tên là Jungle Emperor Leo cũng đươc phát hành tại Nhật vào năm 1966.

Loạt phim hoạt hình Kimba, Sư Tử Trắng rất được mọi người trên toàn thế giới yêu thích sau khi nó bắt đầu công chiếu ở châu Âu, châu Á vào những năm 1970, 1990. Tại Bắc Mỹ, vào đầu những năm 2000, bộ phim cũng đã được phát sóng lại.

Sau khi Vua Sư Tử của hãng phim Disney ra đời, mọi người lấy làm ngạc nhiên và nổi giận khi có rất nhiều điểm trong hai bộ phim giống nhau y như đúc... Dưới đây là mội số hình ảnh minh họa được đưa ra.

Chúng ta có thể thấy rằng sự tương đồng của các nhân vật từ chính đến phụ khá rõ ràng; ví dụ như Kimba (Kimba, Sư Tử Trắng) và Simba (Vua Sư Tử), Dan'l và Rafiki, Pauley Cracker và Zazu hoặc tuyến nhân vật phản diện như Claw và Scar, bầy linh cẩu,...

Đáp lại phản ứng quá khích của khán giả về sự giống nhau của các nhân vật, đạo diễn Vua Sư Tử Rob Minkoff trả lời:

-"Không có gì bất thường khi có những nhân vật như khỉ đầu chó, chim hay linh cẩu trong các bộ phim lấy bối cảnh ở châu Phi".

Mặc dù đi theo các hướng kịch bản khác nhau, hai bộ phim đều có những điểm tương đồng nghệ thuật rất nổi bật, bao gồm nhiều chuỗi sự kiện kết hợp chặt chẽ với nhau. Ngoài ra còn có những điểm tương đồng theo chủ đề sâu sắc và rõ rệt như "vòng quay cuộc sống" (the circle of life).

YouTuber Alli Kat đã kết hợp xuất sắc so sánh những cảnh quay từ hai bộ phim trong đoạn clip dài bảy phút này:

Trong cả hai bộ phim, hai nhân vật chính đều có phân đoạn nhìn lên đám mây có hình dạng người cha sư tử quá cố của mình. Điều này đã được thêm vào "tinh tế" ở một tập phim của The Simpsons mang tên "Round Springfield". Trong đoạn cuối phim có đám mây hình Mufasa xuất hiện và nói với Lisa Simpson một câu mang tính chất "châm chọc": "Con phải trả thù cho cái chết của cha, Kimba...er, ý ta là Simba!"

Theo giáo sư luật của trường đại học Georgetown, Madhavi Sunder, số lượng các cảnh giống nhau của hai bộ phim là "đỉnh điểm về bằng chứng sao chép"; nếu đội ngũ sản xuất của Tezuka theo đuổi hành động pháp lý chống lại Disney, họ sẽ có một khối lượng bằng chứng "rất vững vàng".

Khi Vua Sư Tử lần đầu phát hình tại Nhật Bản, nhiều họa sĩ truyện tranh đất nước mặt trời mọc bao gồm Machiko Satonaka đã kí một bức thư kêu gọi công ty Walt Disney trả tiền bản quyền thích đáng cho Jungle Emperor Leo trong việc tạo ra Vua Sư Tử. Lá đơn đã được kí bởi 488 họa sĩ truyện tranh và hoạt hình Nhật Bản và trở thành động lực cho một cuộc biểu tình ở đây.

Đạo diễn Roger Aller cũng tuyên bố thẳng thừng rằng bộ phim của ông gần hoàn thành thì mới biết về Kimba. Đồng đạo diễn Rob Minkoff cũng nói rằng ông không hề có ấn tượng gì về nhân vật nổi tiếng của Nhật Bản.

Thế nhưng, Aller đã từng sống và làm việc tại Tokyo trong ngành công nghiệp hoạt hình ở đây vào những năm 1980. Vào thời điểm đó, Tezuka đã được biết đến như là "Walt Disney của Nhật Bản".

Nam diễn viên Matthew Broderick, người lồng tiếng cho phiên bản Simba trưởng thành trong Vua Sư Tử đã bộc bạch rằng khi anh tiếp cận dự án cứ ngỡ đây sẽ liên quan ít nhiều đến với Kimba, Sư Tử Trắng.

-"Tôi nghĩ ông ấy nói về Kimba, vốn là một chú sư tử trắng trong một phim hoạt hình khi tôi là một đứa trẻ," Broderick nói. "Vì thế tôi cứ nói với mọi người là tôi sẽ vào vai Kimba đó nha, tôi không thực sự biết về nó nhưng tôi cũng không quan tâm".

Ít nhất hai nhà họa sĩ diễn hoạt đồng hành với Vua Sư Tử là Tom Sito và Mark Kausler đã thừa nhận đã xem qua bộ phim Kimba và hai người cho rằng nhiều đồng nghiệp của họ cũng vậy.

Nhiều thập kỷ trước khi bộ phim Disney được phát hành, Tezuka đã thực sự gặp Walt Disney tại Hội chợ Thế giới New York 1964. Disney cho biết ông hy vọng sẽ tạo ra "một thứ gì đó giống như" cậu bé Astro của Tezuka.

Tezuka đã qua đời vào năm 1989 và ông không có lời nào có thể diễn tả sự ngưỡng mộ dành cho Disney. Takayuki Matsutani, chủ tịch công ty sản xuất Osamu Tezuka, Tezuka Productions đã nói vào năm 1994, ngay cả khi Tezuka biết rằng Vua Sư Tử của Disney có lấy cảm hững từ tác phẩm của mình hay không thì ông sẽ "rất vui vẻ".

Sinh thời, ông cũng là một "fan cứng" của bộ phim Chú Nai Bambi của Disney. Ông đã xem đi xem lại bộ phim hơn 100 lần và thậm chí ông đã gặp mặt ông chủ "nhà chuột" để xin bản quyền nhằm chuyển thể phim sang phiên bản Nhật...